Sex it up: wat kun je doen om het vuurtje op te stoken in bed?

Het stond bovenaan het lijstje van goede voornemens: vaker sex hebben. Maar nog steeds komt het er veel minder van dan we zouden willen. Moe, druk, geen zin. Hoe erg is dat eigenlijk? En kun je iets doen om het vuurtje op te stoken?

Meer of minder sex

Je kent het misschien wel: doet je partner een poging jou te verleiden, dan staat jouw hoofd er niet naar. En ben jij in the mood, dan moet hij er even niet aan denken. Of jullie hebben allebei totaal geen zin, tijd of energie. Waar kan dat door komen? En is het slecht voor je relatie als er weinig actie tussen de lakens is? Laten we eerst even afrekenen met een hardnekkige misvatting, voordat je je onnodig zorgen maakt: een goed sexleven betekent niet dat jullie elkaar dagelijks moeten bespringen. Al doen jullie het maar eens per jaar: als jullie dat allebei oké vinden en ervan genieten, hoeft dat geen probleem te zijn. “Hoe belangrijk, fijn en waardevol je sex vindt, heeft niks met de frequentie te maken”, zegt relatietherapeut en seksuoloog Nynke Nijman.

In sommige periodes is sex ook gewoon wat minder aanwezig, vertelt ze. “Dat betekent niet meteen dat je een probleem hebt of dat je relatie niet goed zit. We interpreteren de afwezigheid van sex vaak onterecht als een afwijzing, maar als jouw seksuele behoeftes even anders zijn dan die van je partner, is dat oké.” Het hoeft ook niet te betekenen dat je je niet meer aangetrokken voelt tot elkaar: je kunt je partner hartstikke lief, leuk en lekker vinden, maar toch gewoon even geen zin in sex hebben. Niks om je voor te schamen of je zorgen om te maken dus, als je een tijdje echt geen zin hebt. Maar hebben jullie er last van of leidt dit tot spanningen in de relatie, dan is het belangrijk om de oorzaak te achterhalen en te kijken of je er iets aan kunt doen.

Libidokillers

Er zijn veel situaties in het dagelijks leven die een enorme impact hebben op je seksuele behoeften of verlangen, zegt Nijman. “Ben je bijvoorbeeld net een paar weken ziek geweest, dan is het logisch dat je niet meteen zin hebt. Dan moet je eerst weer even in je lijf komen.” Er kunnen nog meer lichamelijke ongemakken zijn die echte libidokillers zijn. Denk aan vermoeidheid, overgewicht en pijn bij het vrijen. Maar er hoeft niet altijd een fysieke oorzaak te zijn. Zo zorgt stress ook voor een lager libido. Lekker ontspannen sexen lukt nou eenmaal niet met een hoofd vol zorgen om geld, werk of familieperikelen. Als je stress ervaart, maakt je lichaam cortisol aan, legt Nijman uit. “Dit stresshormoon heeft een negatieve impact op je sexleven: je ervaart minder snel opwinding. Zit je in een enorm stressvolle situatie, dan kun je eigenlijk niet van jezelf verlangen dat je systeem blijft werken zoals het altijd heeft gedaan.”

Het klinkt misschien gek om juist in stressvolle tijden sex over te slaan. In Sex & the City zagen we al hoe Miranda haar stress juist even vergat toen Steve haar leerde de zaterdag te beginnen met sex in plaats van met to-dolijstjes afvinken. En in Grey’s Anatomy scheurden Christina en Owen elkaar juist de kleren van het lijf als er veel speelde op de ziekenhuisvloer. Kan sex niet juist helpen te ontspannen? Nijman: “Bij een orgasme komen stofjes als oxytocine vrij, die stressverlagend werken, maar die ontspannende werking geldt maar tot een bepaalde mate van stress. Als je een keer een drukke dag hebt gehad bijvoorbeeld, of wat onrustig bent in je hoofd. Dan hebben we het over milde vormen van stress, die niet per se je hele cortisolproductie aanwakkeren. Als je last hebt van chronische stress, gaat sex even niet meer.”

Goed om te weten: sex komt en gaat. In sommige periodes en levensfases heb je nou eenmaal wat minder zin dan in andere. Om een bekend voorbeeld te noemen: als er kinderen komen, komt actie tussen de lakens vaak even – of langer – op een laag pitje te staan. “Je hebt zowel mentaal als fysiek een enorme shift doorgemaakt. Je hebt slaaptekort, durft nog niet goed te bewegen, vindt sex misschien spannend of bent er onzeker over. Alles wat oncomfortabel is voor je lijf en hoofd, kun je zien als stress.” Heel kort samengevat: alles wat ervoor zorgt dat je minder lekker in je vel zit, kan een domper zijn voor je sexdrive.

In gesprek

Sex is altijd onderhevig aan verandering: niet iedereen heeft er altijd evenveel behoefte aan, er is niet altijd evenveel ruimte voor. Je moet maar net precies op één lijn zitten om er allebei evenveel zin te hebben. “Er zijn best wat voorwaarden voor zin in sex”, beaamt Nijman. “De relatie moet goed zitten, je moet je goed voelen over jezelf en de ander én jullie moeten allebei goed in je vel zitten.” Die balans is belangrijk: hoeveel woeste verleidingspogingen je ook doet, als je partner daar te gestrest of vermoeid voor is, hebben die weinig eh, zin. Met als mogelijk gevolg dat je je afgewezen of onaantrekkelijk voelt. Moet iemand die geen zin heeft dan toch maar toegeven om het vuurtje weer op te stoken? Nou, nee. “Een compromis sluiten over sex is lastig, omdat je dan automatisch een grens overgaat”, zegt Nijman. “Degene die niet wil, doet het dan alleen voor de ander.”

Tegelijkertijd is het ook frustrerend om niet in je behoefte te worden voorzien: dat intense verlangen blijft bestaan, maar je wil je partner ook niet vragen om iets waar hij geen zin in heeft. “Dat brengt een gevoel van machteloosheid met zich mee”, zegt Nijman. Goed, maar hoe kom je er dan wel samen uit? Een praktische oplossing is er eigenlijk alleen als er een min of meer praktisch probleem is. Zweert je partner bijvoorbeeld bij ochtendsex omdat hij ’s avonds te moe is, maar doe jij het liever voor het slapengaan omdat je ’s ochtends meteen aan je dag wil beginnen? “Als je je bewust bent van die dynamiek, kun je samen een uur eerder naar bed gaan of je ochtendplanning aanpassen, zodat je dan even tijd hebt voor elkaar”, zegt Nijman. Maar in de meeste situaties zul je toch het gesprek met elkaar moeten aangaan, hoe ongemakkelijk dat misschien ook voelt. “Je kunt beter aangeven dat je even minder behoefte hebt aan seksueel contact dan het onderwerp vermijden”, zegt Nijman. Vraag elkaar eens: waar heb je behoefte aan? Heb je behoefte aan fysiek contact, aan iets wat ik wel of niet doe? Wat vind je leuk en niet leuk? Zo leer je elkaars behoeften beter kennen en weet je dat alles met instemming gebeurt. Het is ook een vorm van verwachtingsmanagement, zegt Nijman. “Je kunt bijvoorbeeld aangeven dat je het helemaal niet vervelend vindt om je partner te zoenen of aan te raken, maar dat je nu niet ontspannend opgewonden raakt als jullie gaan vrijen.”

Verder lezen? In de nieuwste Grazia vind je het volledige verhaal en nog veel meer tips. Haal 'm snel in de winkel!

Tekst: Kim van der Meulen | Beeld: Adobe Stock