Wake-up call: 'Ik besloot: ik wil geen dief meer zijn'

Naam: Daantje* | Relatie: samenwonend | Beroep: docent

Bonkend hart

"Glimlachen keek ik rond. Intussen schoof ik de mouw van mijn vest langzaam over de in mijn hand tot een prop gefrommelde Victoria’s Secret-string. Ik vond hem prachtig, maar no way dat ik zesentwintig euro uitgaf aan een paar stofdraadjes. Met bonkend hart werkte ik de string dieper in mijn mouw. Daarna legde ik opzichtig een ander broekje terug in de houten bak. En liep met een pokerface de winkel uit.”

Droomboek

“Ik was 15 toen een klasgenoot me op school een nieuwe lipstick liet zien. We waren die ochtend naar het winkelcentrum gelopen en daar had ze hem gejat. Ik had naast haar gestaan en er niets van gemerkt. Ik was geschokt dat mijn vriendin dit had gedurfd. Ik had haar toch geld kunnen lenen? Ik begreep niet dat een lippenstift het risico waard was om jezelf te verlagen tot dief. Dat veranderde rap toen ik ouder werd en begreep wat de wereld aan moois te bieden heeft. Luxe kost geld en dat had ik niet als studerende twintiger. De eerste keer dat ik zwichtte, was voor een waanzinnig mooie short. Ik werd hebberig, maar had geen veertig euro. Toen ik in het rek mijn maat vond zonder beveiligingstag, trok ik de short in het pashokje aan onder mijn gewone broek. Trillend liep ik naar buiten. Ik verwachtte dat ik me daarna schuldig zou voelen, de broek nooit wilde dragen. Maar het tegenovergestelde was waar: ik was er apetrots op.”

Tafelventilator

"Vanaf toen nam ik van alles mee zonder te betalen. Oorbellen. Tijdschriften. Merkshirts. Het gekste wat ik ooit ‘gratis’ meenam, was een tafelventilator die in een grote shopper verdween. Verbaasd dat niemand me ooit betrapte, was ik niet. Ik keek altijd goed of er andere mensen in mijn gezichtsveld waren, of ging opzettelijk naast een kletsende medewerker staan. Soms staarde er iemand opvallend achteloos op een vreemde plek rond, zogenaamd wachtend op iemand. Vaak was dat recherche en dat kijken heet ‘uilen’. Juridisch gezien heb je namelijk al gestolen zodra je iets in je tas stopt, en dus ontvreemdt uit de winkel. Bij een wantrouwige winkelmedewerker liep ik netjes met alles naar de kassa. Onderweg verdween er dan het een en ander in mijn tas, intussen opzichtig mijn portemonnee zoekend."

"Mijn ‘achtervolger’ zag me keurig afrekenen en dacht dat ze zich vergist had. Aan mij zie je niets. Op het oog ben ik de keurige dertiger met Bambi-ogen. Waarom ik stal? In ieder geval niet om iets te compenseren. Ik had ondanks mijn strenge ouders een heerlijke jeugd gehad. Mijn vriend is een schat, we verdienen prima, en ons huis is een klein paradijsje. Ik ben geen kleptomaan die steelt vanwege depressies of iets dergelijks. Het ging me er ook niet om dat ik me superieur voelde als het lukte, of dat ik de controle wilde behouden. Het was pure hebzucht. En de thrill. Ik kickte op de hoge hartslag. Op de spanning wie er naar me keek. Ik zinderde van exact dat moment dat ik de winkeldeur uitliep en wachtte op een hand op mijn schouder, om me dan na vijf meter om te draaien en te merken dat helemaal niemand me aankeek. Bij thuiskomst, wanneer ik veilig was, voelde ik me een soort Lara Croft: iemand die alles voor elkaar krijgt.”

Nachtmerrie

De omslag kwam vreemd genoeg in mijn slaap. Vier maanden geleden droomde ik dat ik was opgepakt bij de Hema in ons stadje. Voor de winkeldeur stopte een politiewagen met zwaailichten. Twee agenten liepen de winkel in en namen me geboeid mee naar buiten. Daar had zich behoorlijk wat nieuwsgierig publiek verzameld. Ik zag mijn leerlingen, joelend van opwinding. Hun keurige juf afgevoerd wegens diefstal. Wat een bak! Ik zou het nog jaren met me mee- dragen. Mijn droom voelde zo levensecht, dat ik me de dagen erna hondsberoerd voelde. Zo was ik toch niet opgevoed? Ik wilde juist een goed mens zijn, geloof sterk in karma. Vanaf dat moment heb ik werkelijk niets meer gegapt. Nog één keer stond ik twijfe- lend met een mueslireep in mijn handen. Maar toen ik besloot dat ik er geen geld voor over had, heb ik hem teruggelegd. Die daad voelde als een overwinning en ik werd er onverwacht blij van. Precies dat gevoel wil ik vasthouden, samen met de onbevangen- heid die steeds meer terugkomt wanneer mijn moeder – totaal onwetend van mijn afkickproces – zegt dat ze trots op me is.”

*Daantje wilde niet onder haar echte naam in Grazia.

Tekst: Eveline Karman | Beeld: iStock