Shakira: 'Ik weet niet hoe ik muziek kan maken zonder open en eerlijk te zijn'

Shakira (48) is al meer dan twintig jaar een van de grootste sterren op aarde. Ze brak door met Whenever, Wherever, groeide uit tot hét gezicht van Latin pop en wordt tegenwoordig zelfs ‘de grootste vrouwelijke Latijns-Amerikaanse artiest aller tijden’ genoemd. Toch laat die verdienste haar niet op haar lauweren rusten. Met haar album Las Mujeres Ya No Lloran laat ze zien dat ze relevanter en persoonlijker is dan ooit.

Avontuur

Hoewel Shakira inmiddels stadions over de hele wereld uitverkoopt, blijft het voor haar soms onwerkelijk. “Er zijn nog steeds momenten waarop ik denk: gebeurt dit echt?” zo vertelt ze als Grazia haar exclusief interviewt. “Ik heb overal gespeeld, maar stadionshows in de VS waren nieuw en speciaal. Zeker als ik terugdenk aan het begin, toen ik nauwelijks Engels sprak en daar toch probeerde door te breken. Het is echt een lange reis geweest.” En die reis voelt nog steeds als een avontuur. Haar geheim? Nieuwsgierig blijven. “Elke keer zoek ik iets nieuws, iets dat me prikkelt. Mijn kinderen helpen daar trouwens ook bij – zij zijn mijn kleine creatieve adviseurs. Door hun ogen zie ik de wereld opnieuw.”

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Wanneer ze vertelt over haar wereldtournee, spat de energie van haar af. “Dit is mijn meest ambitieuze tour ooit. De moeilijkste om in elkaar te zetten, om heel veel verschillende redenen, maar tegelijk de meest bevredigende. Elke avond die connectie voelen met mijn fans, nieuwe plekken ontdekken, het is echt zo’n rush.” Wie dacht dat optreden na ruim twintig jaar een routinekunstje wordt, heeft het dan ook goed mis. “Meer dan ooit voelen mijn shows als veel meer dan een concert. De shows zijn een soort communie, een uitwisseling van energie tussen mij en mijn publiek.” En die connectie gaat verder dan de lyrics alleen. “Dit keer loop ik al aan het begin door het publiek om mezelf op te hypen. En aan het einde dansen we samen op de vloer, dat blijft insane. Ik vind het heerlijk om de avond zo af te sluiten.”

Verbinding

Met Las Mujeres Ya No Lloran laat Shakira meer van zichzelf zien dan ooit. Het project ontstond tijdens een moeilijke periode – ze ging o.a. door een lastige scheiding van voetballer Gerard Piqué – en werd daardoor extra persoonlijk. “Ik weet niet hoe ik muziek kan maken zonder open en eerlijk te zijn”, zegt ze. “Dat betekent dat je veel van jezelf blootlegt, maar het is de enige manier waarop mensen echt verbinding voelen.” Schrijven is dan ook niet zomaar part of the job, maar pure therapie. “Het is hoe ik mijn gedachten op een rijtje krijg en mijn emoties leer te begrijpen. Het begint altijd als een drang om alles op papier te zetten, daarna breng ik structuur aan en wordt het een meer doordacht proces.”

De titel – Spaans voor ‘vrouwen huilen niet meer’ – zegt dan ook alles. “Tijdens het maken van het album maakte ik een enorme verschuiving in mijn leven mee. De song met die regel werd de rode draad. Het groeide uit tot een soort strijdkreet voor vrouwen, vooral voor Latina’s, die nooit echt de vrijheid hadden om hun verdriet te tonen. Door die zin als titel te gebruiken, eigende ik mijn verdriet toe en liet ik zien dat het me sterker maakte.” Die balans tussen rauwe emoties en pure kracht is voelbaar door het hele album. “Kwetsbaarheid is een superkracht”, benadrukt ze. “Niet iedereen durft zonder schild de strijd aan te gaan en te zien of jezelf zijn genoeg is. Maar juist dan ontdek je meer over jezelf en bouw je echte connecties.” Een favoriet nummer aanwijzen kan ze niet. “Echt onmogelijk, het zijn allemaal m’n baby’s”, lacht ze. Toch noemt ze Última. “Het was het laatste nummer dat ik toevoegde. De tekst is rauw, maar het gaf me een gevoel van afsluiting. Toen wist ik: nu is de plaat af.”

Wervelwind

Volgend jaar viert Whenever, Wherever zijn 25ste verjaardag – een kwart eeuw sinds dat ene nummer de wereld veroverde. Shakira kijkt er met een mix van trots en verbazing op terug. “Ik wist dat het nummer bijzonder was, maar het was zó Latin, zo anders dan wat er toen op de radio speelde. Het voelde echt als een risico. Juist daarom was het zo geweldig dat het een hit werd – ik deed het op mijn manier, zonder mijn identiteit of roots op te geven.” Het succes was overweldigend, maar tegelijk een les. “Het was een enorme wervelwind, maar het hield me ook met beide benen op de grond. Ik leerde hoe groot succes kan zijn, maar ook hoe snel het kan verdwijnen als je de verkeerde keuzes maakt. Voor mij was het echt een masterclass.”

Fast forward naar nu: Shakira wordt gezien als de grootste vrouwelijke Latijns-Amerikaanse artiest ooit. Hoe voelt dat? “Het is een enorme eer, maar ook heel humbling. In deze industrie gaat alles zo snel. Soms heb je het gevoel dat je nooit mag stilstaan, anders mis je misschien je moment. Het is belangrijk om het grotere geheel in het oog te houden en jezelf niet te verliezen in die druk. Natuurlijk is het fijn om erkenning te krijgen voor je werk, maar het is nooit waarom ik het doe.”

Vraag je je af hoe Shakira het allemaal doet – helemaal als je haar op het podium ziet dansen alsof ze geen dag ouder is dan twintig? Haar geheim is eigenlijk heel simpel. “Stretch, pray, sleep!” zegt ze resoluut. “Slapen is zó belangrijk. Na een show van tweeënhalf uur blijft de adrenaline nog uren door je lijf razen, dus vaak blijf ik tot laat wakker. Maar tijdens een tour probeer ik mijn lichaam zoveel mogelijk rust te geven. Niets helpt beter om weer op te laden.” Die routine is heilig voor haar. “Het zorgt ervoor dat ik elke dag fris en vol energie kan beginnen.”

Ups en downs

Naast wereldster is Shakira ook moeder van twee jongens: Milan van twaalf, en Sasha van tien. Net als bij elke werkende ouder gaat dat met ups en downs. “Ik heb gelukkig veel middelen om het voor de jongens zo soepel mogelijk te laten verlopen, en ik doe altijd mijn best om er voor ze te zijn”, zegt ze. “Maar soms voelt het alsof je twee werkgevers hebt die niets van elkaar weten. Sommige dagen zijn makkelijk, andere zwaar – maar mijn kinderen staan altijd op één. Geen prijs of optreden kan daar tegenop.” Wat ze haar kinderen mee wil geven? “Een sterke werkethiek. Dat ze altijd hun best doen om de beste versie van zichzelf te worden en dat ze goed zijn voor de mensen om hen heen – zowel hun vrienden als wie minder heeft.” Voor miljoenen vrouwen wereldwijd is Shakira hét symbool van kracht. Maar wat betekent female empowerment voor haar persoonlijk? “Vrouwen verontschuldigen zich constant. Voor dat we iemand storen, voor dat we ruimte innemen, voor dat we voor onszelf zorgen. Ik denk dat het tijd is om daarmee te stoppen en onze verwachtingen en standaarden voor onszelf te verhogen. We kunnen zoveel meer dan we onszelf credit voor geven.” Ze voelt zich het sterkst als ze bij haar kinderen is. “Of wanneer ik geconfronteerd word met tegenslag”, voegt ze eraan toe. “Juist dan komt mijn kracht echt naar boven.”

Menselijk

Als Shakira terug zou kunnen in de tijd, naar het meisje dat vijfentwintig jaar geleden nog geen idee had dat ze de wereld zou veroveren, zou ze haar één belangrijke boodschap meegeven: “Maak je niet zo druk om de kleine dingen. Daardoor mis je de mooie momenten. Focus je op het nu, en vier je successen.” Een advies dat niet alleen haar jongere zelf, maar eigenlijk iedereen even goed in de oren mag knopen. Misschien is dat wel haar geheim: ondanks haar sterrenstatus en enorme succes, blijft ze menselijk. Haar shows voelen als een grote fiesta, haar muziek als therapie en haar woorden als die van een vriendin die je steunt, for better or for worse.

Las Mujeres Ya No Lloran is dan ook veel meer dan een album – het is een ode aan alle hardwerkende vrouwen. Het is Shakira die zegt: we hoeven niet langer in stilte te strijden. We mogen ons verdriet tonen, onze kracht opeisen en dansen tot we ons weer vrij voelen. En welke soundtrack past daar beter bij dan die van de vrouw die precies weet hoe dat voelt?

De nieuwste Grazia met Shakira op de cover ligt nu in de winkels en is te bestellen via tijdschrift.land. Get it while it's hot!