Mag het ietsje minder? Sex in films hoeft niet zo van Gen Z

Sex in films

Basic Instinct, Eyes Wide Shut en Fatal Attraction. In de jaren tachtig en negentig volgden de erotische thrillers elkaar in hoog tempo op in de bioscoop. Sex deed de filmkassa’s rinkelen en hoe grafischer, hoe beter. Zoals de beroemde scène uit Basic Instinct, waarin Sharon Stone tijdens een politieverhoor haar benen spreidt en de aanwezige agenten laat zien dat ze geen ondergoed draagt. Jongeren hoorde je daar toen niet over klagen. Bij de huidige generatie van 13- tot 24-jarigen (Gen Z) ligt dat anders...

Zoomers houden het liever braaf wat betreft hun entertainmentconsumptie. Uit het jaarlijkse Teens & Screens-onderzoek van de Universiteit van Californië blijkt dat ruim 62 procent van de ondervraagde jongeren sex in films en tv-series overbodig vindt voor het plot. Dit is een flinke stijging ten opzichte van het jaar ervoor – toen ging het nog om 47,5 procent. Bovendien vindt bijna hetzelfde percentage (63,5 procent) romantiek in films überhaupt niet zo boeiend. Ze geven de voorkeur aan verhalen over vriendschappen of platonische relaties. Daarnaast zou 46 procent liever meer aseksuele personages op het scherm zien – mensen die weinig tot geen seksuele gevoelens ervaren.

Bedankt voor je aanmelding! Let op: je ontvangt binnen 10 minuten een mail om jouw e-mailadres te bevestigen.

Inschrijven

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Ruimdenkend

Van de meest open-minded en vooruitstrevende generatie zou je misschien anders verwachten, maar dat Gen Z liever minder sex in het verhaal ziet, komt juíst doordat ze zo ruimdenkend zijn. In tegenstelling tot eerdere generaties hechten ze minder waarde aan het traditionele liefdesverhaal. Waar millennials nog opgroeiden met het ideaal van ware liefde vinden, blijven veel jongeren langer single en zien ze het vinden van mr. of mrs. Right niet als hoogste doel. Dat sentiment weerspiegelt zich in hun film voorkeuren. Deze trend, ook wel ‘nomance’ (no romance, red.) genoemd, wijst erop dat tieners authentiekere verhaallijnen willen, die beter aansluiten bij hun eigen ervaringen: platonische relaties en meer diverse, representatieve relaties in het algemeen.

Volgens filmjournalist Hedwig van Driel duidt dit eerder op een gemis in het huidige filmlandschap dan op een afkeer van seksuele content. “Het is wel opvallend dat dit percentage in één jaar zo sterk is toegenomen.” Een mogelijke verklaring hiervoor zou kunnen liggen in het huidige aanbod: terwijl Euphoria – een populaire Gen Z-serie met veel sex – al een tijd geen nieuw seizoen uitbracht, zijn nu het relatief onschuldige Geek Girl en Heartstopper erg populair. “Ook de nasleep van de coronacrisis kan een rol spelen. Hierdoor willen sommige tieners misschien nog iets langer wegblijven van de complexiteit van sex.”

#MeToo

Er is al langer een trend zichtbaar waarbij sex minder prominent aanwezig is in films. Tussen 2000 en 2023 daalde het aantal expliciete scènes op het scherm met bijna veertig procent. Dit blijkt uit onderzoek van datawetenschapper Stephen Follows voor The Economist. In 2019 was zelfs de helft van de 250 best verdienende films volledig sexvrij. Hedwig: “Kapitalistische overwegingen kunnen hierbij een rol spelen. Blockbusters moeten een breed publiek aanspreken om hun kosten terug te verdienen – van jong tot oud en ook buiten de VS, inclusief landen met een strenger seksueel moraal. Sex vormt dan een risico; het kan zorgen voor een hogere leeftijdsclassificatie of zelfs voor een verbod in sommige landen.”

Bekijk ook

Nicolette van Dam speelt hoofdrol in twee nieuwe films: ‘Ik kon helemaal losgaan’ | Grazia

Er komen twee gloednieuwe films aan, waarin Nicolette van Dam allebei de hoofdrol speelt: Juf Braaksel en De Jackpot. Ze vertelt erover in gesprek met Grazia.

Ook de #MeToo-beweging heeft impact gehad op de verhaallijnen. Zo is de rol van intimiteitscoördinators ontstaan: professionals die sexscènes zorgvuldig choreograferen om ze veiliger en respectvoller te maken. “Dit voegt zeker iets toe, maar creëert ook een extra drempel. Overbodige sexscènes worden daardoor mogelijk eerder weggelaten. Aan de andere kant zie je nu vaker dat er expliciet toestemming wordt getoond in grafische scènes. En er wordt getoond dat dat sexy kan zijn.”

Essentieel

Ondanks deze daling in sexscènes en de mindere interesse van jongeren, blijken films met veel seksuele inhoud nog steeds goed te presteren. Poor Things, Saltburn en Passages vorig jaar, en dit jaar Challengers (zonder expliciete scènes, maar vol seksuele spanning), Hit Man en Anora zijn enkele voorbeelden.

In al deze films is sex niet zomaar een bijzaak, maar essentieel voor het verhaal. Bovendien bieden films zoals Poor Things en Anora een progressieve blik op thema’s zoals sexwerk. Ook series met veel sex, zoals Tell Me Lies, Euphoria, Sex Education en Bridgerton lopen goed. Vooral Sex Education geeft jongeren een breed en genuanceerd beeld van seksualiteit, met aandacht voor diverse thema’s zoals aseksualiteit, kinks, anale sex en vaginisme. “Daarom ben ik, ondanks alle onderzoeken, niet zo pessimistisch”, stelt Van Driel. Dat Gen Z minder geïnteresseerd is in sex in films, betekent volgens de filmjournalist dan ook niet dat de generatie preutser is. “Als je een hele generatie over één kam scheert, ontstaan al snel clichés. Elke nieuwe generatie wordt door ouderen gezien als óf te preuts óf te losbandig, vaak zelfs beide tegelijk. Ze zijn nog volop aan het ontdekken, en ze doen dat in een wereld vol sociale media, waarin hun ontdekkingsproces zichtbaar is voor iedereen... ook voor degenen die misschien vergeten zijn hoe ze zelf waren.