Welke geldzaken moet je regelen als je gaat samenwonen? 

Geldzaken verdelen

In Grazia's Finance Files behandelen we geldvragen die jou bezighouden. "Mijn vriend en ik gaan samenwonen. Heel leuk, maar we hebben geen idee op welke manier we de geldzaken moeten verdelen. Hoe kunnen we dat op een eerlijke manier doen? En waar moeten we rekening mee houden?", luidt de geldvraag van deze keer.

"Begin bij het begin: maak een overzicht van jullie inkomsten en uitgaven. Als je weet hoeveel geld er binnenkomt en welke kosten gezamenlijk zijn, kun je nadenken over een verdeling", adviseert Kim ten Brake-Van der Vaart, gecertificeerd financieel planner en coach. "Die kan fifty-fifty zijn, maar vaak is een verdeling naar rato het eerlijkst. Verdient de een bijvoorbeeld 3000 euro per maand en de ander 2000 euro, dan kun je afspreken dat degene met het hoogste salaris 60 procent van de gezamenlijke lasten betaalt en de ander 40 procent."

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

"Kijk daarbij ook naar de voorwaarden qua salaris. Bouwt de een pensioen op bij een werkgever, maar de ander niet, bijvoorbeeld omdat diegene freelancer is? Dan kun je overwegen van dat laatstgenoemde inkomen eerst een bedrag voor pensioen af te trekken en dat als netto salaris aan te houden. Hetzelfde geldt voor verzekeringen die zzp’ers zelf betalen. Ook als je allebei in loondienst werkt, kun je voorwaarden vergelijken. Krijgt één van de twee een hoge reiskostenvergoeding, dan kan diegene meer betalen aan de gezamenlijke auto.”

Blijf zelfstandig

“Sommige mensen hebben een groter vermogen dan hun partner, bijvoorbeeld door een erfenis. Zo sprak ik een vrouw die een laag inkomen had, maar toch miljonair was: na de dood van haar ouders was het familiebedrijf verkocht. Ze had de opbrengst belegd en kreeg rendement over dat geld. Haar man verdiende een normaal salaris. Heb je veel geld op je spaar- of beleggingsrekening, dan kun je het rendement ook meetellen als inkomen. Een beleggingsadviseur kan helpen in te schatten wat een realistisch rendement is. Is jullie situatie erg complex of kom je er om een andere reden samen niet uit? Ook dan kun je de hulp van een financieel adviseur inschakelen."

"Hebben jullie een verdeling bepaald? Open dan een gezamenlijke rekening om de gezamenlijke uitgaven mee te betalen. Denk aan vaste lasten als de energierekening en de huur of hypotheek, maar ook niet-maandelijkse uitgaven, zoals onderhoud aan het huis. Als je elke maand een afgesproken bedrag van je privérekening op de gezamenlijke rekening stort, blijft het overzichtelijk. Sommige stellen gooien alle inkomsten op één hoop, maar ik zou adviseren een privérekening aan te houden. Dan kun je geld uitgeven zonder je te hoeven verantwoorden en blijf je zelfstandig.”

Vastleggen

“Zet je afspraken altijd zwart op wit, bijvoorbeeld in een samenlevingscontract. Die sluit je af voor twee situaties waar mensen liever niet aan denken: het uitgaan van de relatie of het overlijden van de partner. In een samenlevingscontract kun je vastleggen welke kosten je tot de gezamenlijke huishouding rekent, wat jullie verstaan onder inkomen en wat jullie extra inbrengen – denk aan een investering in het huis, een bankstel of een kunstcollectie. In het contract kun je precies opschrijven wie wat krijgt in geval van uit elkaar gaan of overlijden. Heb je samen een koophuis, neem dan een verblijvingsbeding op in het contract. Dan weet je zeker dat je na het overlijden van je partner in de woning kunt blijven wonen. Kijk één keer per jaar of jullie afspraken nog bij jullie situatie passen, bijvoorbeeld als je belastingaangifte moet doen – dan hebben jullie de jaaropgaven en andere financiële gegevens toch al bij de hand. En neem bij grote veranderingen de verdeling sowieso weer onder de loep. Tot slot: harde cijfers zijn belangrijk, maar jullie moeten je ook allebei goed voelen bij de verdeling die jullie afspreken.”

3x goed om te weten

1. Soorten kosten

Er zijn drie soorten gezamenlijke kosten: vaste lasten (huur of hypotheek, energie, internet, verzekeringen), huishoudelijke uitgaven (boodschappen, huisdieren, gezamenlijke auto) en reserveringsuitgaven (meubels, apparatuur, vakantie). Maak in elk geval afspraken over deze kosten als je gaat samenwonen.

2. Vergoedingsrecht

Heb jij meer geld in jullie koopwoning gestopt dan je partner? Dan kun je het zogenoemde vergoedingsrecht aanhouden. Dat houdt in: als het huis meer waard is geworden, krijg je na een eventuele break-up niet alleen je geïnvesteerde geld terug, maar ook het rendement daarop. Risico van die afspraak is wel dat huizen ook minder waard kunnen worden; je kunt dus ook minder dan je investering terugkrijgen.

3. Geld-en-relatietest

Op de website van budgetvoorlichter Nibud staat een test om te bepalen of jullie een financiële match zijn of juist erg verschillend denken over geldzaken. Dit kan een handig startpunt zijn om het gesprek over geld (en de verdeling daarvan) aan te gaan. Zie nibud.nl/tools/geld-en-relatietest.