Van Barbiecore tot Brat Summer: waarom microtrends gevaarlijk kunnen zijn

Gen Z

Deze kortstondige trends, die niet langer dan een paar weken duren, worden microtrends genoemd. Vooral populair onder Gen Z op TikTok, worden ze vaak aangeduid als ‘core’ of ‘aesthetic’. “Sinds begin vorig jaar hadden we quiet luxury, old money aesthetic, Barbiecore, mermaid core, ballet core, tomato girl summer, Europe core, succubus chique, coastal cowgirl, vanilla girl, bimbo core, coquette, blokette, office sirene, tennis core, mob wife, ladies who lunch, brat en demure”, licht mode-journalist Emilie van Kinschot toe. Voor mensen die niet zijn ingeburgerd op TikTok lijkt het haast een zelfverzonnen taal. Toch is het principe vrij simpel. Iedere core staat voor een bepaalde stijl met de naam als main source of inspiration.

Neem Barbiecore. Lekker kort door de bocht, maar hierbij draait alles dus om de pop van Mattel. Lees: veel roze, jurkjes, glitters en hakken. Of mob wife, dat inspiratie haalt uit het clichébeeld van maffia-vrouwen door middel van bont en knalrode lippen. Bij ballet core draait alles om – je verwacht het niet – ballet. Ballerina’s zijn een must. Sommige ‘cores’ zijn minder makkelijk te doorgronden, zoals brat summer, dat de zomer van 2024 domineerde. De term ontstond na de release van Charli XCX’s album BRAT, waarop ze zingt over chaotische party girls. Dit weerspiegelt ook de bijbehorende mode. Deze trend staat haaks op demure, de huidige hype – al is dit bij publicatie waarschijnlijk alweer achterhaald. Demure vertaalt zich het beste naar ‘ingetogen’ of ‘bescheiden’, net als de bijbehorende stijl.

Overconsumptie

Het snelle tempo waarin microtrends elkaar opvolgen, komt volgens Van Kinschot door de algoritmes van sociale media. “We raken nooit verzadigd. We blijven constant op zoek naar iets nieuws, en er is altijd meer content beschikbaar. Als we dan iets vinden dat onze aandacht vasthoudt, raken we er even door geobsedeerd. Totdat we ons vervelen en weer naar iets nieuws verlangen. Het is een self-fulfilling prophecy.” Dat er iedere maand een nieuwe modetrend populair is op sociale media, betekent ook dat je garderobe om de haverklap uit de mode is. Wie mee wil doen met de online mode, zal continue de bijbehorende items dienen te kopen. De modejournalist vindt het een zorgwekkende ontwikkeling, met name voor de jongere generatie die veel tijd op TikTok spendeert. “Als je relevant of populair wil blijven, moet je je keer op keer weten te verhouden naar de nieuwste trend. Dat lijkt me ontzettend stressvol en schadelijk.”

Daarnaast is er een nog veel belangrijke keerzijde aan al deze core’s: microtrends moedigen overconsumptie aan. Ze gaan hand in hand met ultra fast fashion. Snellere productie, uitbuitende productieprocessen en plastic kleding zijn nodig om te voldoen aan de vraag die microtrends creëren. Zodra de trend zijn relevantie verliest, gooien we de bijbehorende kleding in de dichtstbijzijnde prullenbak om ruimte te maken voor een nieuwe niche. “Vinted draagt hier ook aan bij. Door het tweedehands platform kunnen jongeren op een steeds goedkopere manier meedoen aan trends, terwijl ze het gevoel hebben duurzaam bezig te zijn. Ook ketens als Shein zijn onderdeel van het probleem. Je kan voor een paar euro een compleet nieuwe look bestellen. Voor duurzaamheid zijn core’s helemaal niet goed.”

Persoonlijke stijl

Nu iedereen door TikTok dezelfde microtrends kopieert, lijkt het ook steeds moeilijker te worden om een persoonlijk stijl te creëren. Cool blijven betekent het volgen van de laatste virale rage. “Een onderdeel van mode en trends is dat we naar elkaar kijken en ons daarnaar kleden. Je wil jezelf toch kleden naar de laatste mode en meedoen met de laatste trend. Maar doordat trends zich nu in zo’n rap tempo opvolgen, valt het nog meer op. De Nederlandse ontwerper Bas Koster zei ooit tegen mij dat doordat iedereen authenticiteit zoekt, we elkaar allemaal kopiëren.” Bij brat werd gezegd dat het misschien eindelijk een trend was die bleef hangen. Maar ook die is alweer voorbij.

Van Kinschot vindt het moeilijk om in te schatten of trends zich in dit rappe niveau blijven opvolgen, of dat het binnenkort explodeert. “Ik neig naar dat eerste. Dit blijft voorlopig nog wel zo doorgaan. Wat je ziet is dat bepaalde cores elkaar overlappen en steeds terugkomen. Coquette is een beetje hetzelfde als demure: hypervrouwelijk. Librarian core lijkt heel erg op succubus chic.” Hoewel sommige stijlen elkaar overlappen en er altijd nieuwe hypes zullen zijn, roept het de vraag op of we niet moeten stoppen met het massaal volgen van core’s en microtrends. Misschien is het tijd om niet alleen na te denken over wat we dragen, maar ook waarom.