Een kind op deze wereld zetten? 'No thanks', zeggen steeds meer vrouwen

Klimaatstress en onrust door oorlogen. Geen tijd of geen geld. Of simpelweg geen rammelende eierstokken. Er zijn redenen genoeg waarom steeds minder vrouwen kiezen voor een kind. Hoe zit dat bij jou?

Minder kinderen

Per vrouw wordt er nog maar 1,49 kind geboren. Het geboortecijfer in Nederland heeft hiermee een absoluut dieptepunt bereikt, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het aantal kinderen per gezin blijft min of meer gelijk, maar steeds minder stellen beginnen nog aan kinderen. “Was het vroeger logisch dat je kinderen kreeg, tegenwoordig is it vaker een bewuste keuze”, zegt Tanja Traag, hoofdsocioloog bij het CBS. We hebben immers anticonceptie en door de emancipatie hebben veel meer vrouwen een carrière waar ze graag helemaal voor gaan. Een kind baren en een gezin stichten, is dan niet meer iets vanzelfsprekends. Vooral vrouwen van rond de dertig blijken (nog) niet voor kinderen te kiezen. Zo’n 10 procent zegt ze bewust niet te willen. Bij vrouwen die nu 45 jaar zijn, was dat 8,5 procent en van de vrouwen die nu zestig zijn, kreeg 5,5 procent bewust geen kinderen.

Bekijk ook

Waarom zijn we aangetrokken tot mensen die ons niet leuk vinden?

Aha! 

Gek op vrijheid

Overall gezien krijgt tegenwoordig zo’n één op de vijf vrouwen in Nederland geen kinderen. Ongeveer de helft daarvan is vrijwillig kinderloos, ook wel ‘kindvrij’ genoemd. Eén van hen is Monique van Loon (35), freelance- schrijver en copywriter. “Ik wil geen kinderen. Ik heb nooit echt een kinderwens gehad. Ik ben gek op mijn werk en mijn vrijheid. Als ik ergens voor ga, dan wil ik daar helemaal voor gaan. Zo zou dat ook met kinderen zijn. Een enorme verantwoordelijkheid als je het mij vraagt, het zou me te veel beperken.”

Maar er speelt meer mee voor Monique dan haar eigen vrijheid. “Ik maak me zorgen over de wereld: overbevolking, conflicten, klimaatverandering. Er komt heel wat op ons af en kinderen die nu geboren worden, gaan dat zeker meemaken.”

Bestaanszekerheid

Tanja Traag herkent de redenen die Monique noemt. Het CBS onderzoekt niet waarom het geboortecijfer daalt. Maar uit verschillende cijfers vallen wel wat conclusies te trekken. Eén van de factoren die in elk geval meespeelt bij het al dan niet krijgen van kinderen, is het opleidingsniveau. Hoewel vrouwen met een lagere opleiding vaker aan een gezin beginnen dan hoogopgeleide vrouwen, vindt daar een verandering plaats. Vooral vrouwen zonder startkwalificatie (een diploma op mbo-2 niveau of lager) krijgen tegenwoordig minder vaak kinderen.

Tanja: “Dit heeft waarschijnlijk te maken met hun bestaanszekerheid. Wanneer begin je een gezin? Als je weet dat je een baan hebt en een vast inkomen, als je een huis hebt waar je kinderen op kunt laten groeien. Jongeren wonen echter langer thuis en kunnen vaak geen geschikte woning vinden. Dat maakt het lastiger om aan kinderen te beginnen.”

Zelfontplooiing

Onvoldoende vertrouwen en je financiële situatie kunnen meespelen bij de overweging of je wel of geen kinderen wilt. Voor hoogopgeleide vrouwen speelt dat minder een rol. Toch krijgen ook zij steeds minder kinderen. Of ze beginnen er in elk geval later aan. Tanja kan dat wel verklaren: “Ze studeren langer en gaan daarna eerst een tijd werken. Ze zijn bezig met hun carrière en zelfontplooiing en genieten van hun vrijheid. Pas daarna denken ze na over het krijgen van kinderen.”

Verder lezen? Je leest het hele verhaal in de nieuwste Grazia.