‘Cancelcultuur is een goede zaak’, het is een stelling waar iedereen een ander standpunt over heeft. In de nieuwste Grazia, die nu in de winkel ligt, laten we twee experts aan het woord. Wat is hun standpunt?
Eens
Jenny Janssens is filosofe. Voor haar scriptie deed ze onderzoek naar cancel-cultuur. Zo onderzocht ze of je muziek van een artiest kunt scheiden.
“Ik ben heel actief op sociale media zoals Twitter, en niet bang om mijn mening te delen. Ook over missers van BN’ers als Lil’ Kleine en Famke Louise. Tegelijkertijd ben ik me ervan bewust dat ik me in een linkse bubbel begeef waar cancelcultuur vaak voorkomt. Zo kwam ik op het idee om te onderzoeken in hoeverre deze afrekencultuur eigenlijk goed is, zodat ik nog beter weet wat ik ervan moet vinden. Het begint allemaal met definiëren wat cancelcultuur nu eigenlijk is. Het komt in een notendop neer op iemand sociaal straffen, vaak als het rechtssysteem tekortschiet of niets kan betekenen. In het geval van Lil’ Kleine is de rechtszaak al in gang gezet, en kun je stellen dat hij op die manier al voldoende wordt gestraft. Toch snap ik het helemaal dat zijn muziek niet meer wordt gedraaid.”
De stelling: ‘Vliegen kan echt niet meer’
“Dankzij mijn onderzoek weet ik nu namelijk ook dat je de kunst niet van de kunstenaar kunt scheiden, dus ook de muziek niet van de artiest. Ik pleit er dan ook voor om artiesten die de fout zijn ingegaan, net als R. Kelly en Michael Jackson, helemaal geen aandacht meer te geven. Door hun muziek wel te draaien, blijf je hen steunen. Het levert een artiest als Lil’ Kleine namelijk geld en positieve aandacht op. Je zet hem hierdoor alsnog op een voetstuk. Gelukkig worden artiesten die zo de fout zijn ingegaan steeds meer geschrapt door radiostations en festivals. Dit helpt ons ook om onze aandacht te richten op artiesten die het wél verdienen.”
“Daarnaast vind ik het ook een goede zaak dat door cancelcultuur mensen en public op hun gedrag en uitspraken worden aangesproken. Op deze manier houd je iedereen scherp. Kijk naar Famke Louise die bij Jinek aanschoof om over het steunen van het #ikdoenietmeermee initiatief te praten. Door teksten als ‘Ik heb heel veel respect voor corona’ werd ze compleet gecanceld. Logisch. Het mooiste vind ik dat alle kritiek juist iets positiefs teweegbracht. Famke zag hierdoor in dat ze fout zat en naïef was, en ging zelfs met Diederik Gommers in gesprek. Zo zie je dat cancelcultuur echt een functie heeft. Het is geen heksenjacht, maar een goede manier om duidelijk te maken wat wel en niet door de beugel kan.”
Oneens
Raisa Blommestijn is jurist en filosofe. Ze schreef het Manifest voor het Vrije Woord waarmee ze een standpunt tegen de cancelcultuur maakt.
“De cancelcultuur moet stoppen. Of het nu gaat om het boycotten van iemand als J.K. Rowling door ‘niet mainstream’ uitspraken of het afrekenen van The Voice-artiesten die te maken hebben gekregen met nog niet bewezen beschuldigingen. De haatzaaiende berichtenstorm op sociale media neemt zo’n vlucht dat complete levens worden verwoest. Niet door een rechter, maar door de maatschappij wordt bepaald wat juist is. Terwijl er vaak nog geen hard bewijs is, zoals in het geval van Marco Borsato. Hij zou dingen hebben gedaan en gezegd, maar vooralsnog is het gebaseerd op geruchten. Duidelijk een zaak waarover een rechter zich eerst goed moet buigen. In plaats daarvan is Borsato’s reputatie nu al met de grond gelijkgemaakt. Radiostations draaien zijn muziek niet meer. Daar ben ik het sowieso niet mee eens. Ik vind namelijk dat er een onderscheid gemaakt moet worden tussen de muziek en de artiest.”
“De muziek van een bepaalde artiest en de mening die je hebt over deze artiest, staan in mijn ogen los van elkaar. Ook in het geval van Lil’ Kleine. Daarmee zeg ik dus absoluut niet dat ik mishandeling goedkeur. In zijn geval is er ook voldoende hard bewijs, maar dan ben je nog niet fout bezig als je toch zijn muziek blijft luisteren. Dat die twee toch aan elkaar gekoppeld worden, zag je helaas ook bij Bilal Wahib. Dat sommige grappen niet door de beugel kunnen, onsmakelijk en immoreel zijn, staat als een paal boven water. Maar om iemand daar nu zó hard voor te straffen, dat is echt buiten proportioneel. De sociale druk is immens. Nadat J.K. Rowling op de digitale brandstapel belandde, toen ze tweette dat mensen die menstrueren gewoon vrouwen genoemd kunnen worden, was voor mij de maat vol.”
“Ik ben voorstander om over zulke uitspraken een inhoudelijk debat te voeren, maar waarom moet iemands carrière hiervoor om zeep geholpen worden? Dat gaat veel te ver. Er heerst ook steeds meer angst om een ‘andere’ mening te delen. Zo is het ook bijna onmogelijk om op basis van debat een standpunt in te nemen. Als we zo doorgaan maakt cancelcultuur onze samenleving monddood.”
Bron: Grazia (Kim Buitenhuis) | Beeld: Brunopress
