Tegenwoordig kennen we haar als YouTuber, presentatrice, eigenaar van haar eigen beautylijn Noosh en museum The Upside Down: Anna Nooshin. Toch zag haar leven er zo’n dertig jaar geleden heel anders uit. In haar gloednieuwe docu-serie ANNA: STATUS duikt Anna diep in haar vluchtverleden en vertelt ze openhartig over haar ervaringen met huiselijk geweld. Maar zichzelf als een slachtoffer zien? Never, zo laat ze weten in gesprek met Grazia.
Gevlucht
Anna Nooshin werd geboren in Teheran, waar ze als kind opgroeide en met haar ouders en zusje Aida leefde. Toen Anna zeven jaar oud was, vluchtte het gezin van Iran naar Nederland. Helaas werden ze niet bepaald met open armen ontvangen. Ze werden van asielzoekerscentrum naar asielzoekerscentrum gestuurd en moesten om de haverklap verhuizen. In drie jaar tijd hebben ze in maar liefst dertien (!) azc’s gewoond. Hoewel Anna er geen geheim van maakt dat ze uit Iran gevlucht is, is het niet iets waar ze graag over praat – óók niet in haar docu-serie.
Anna Nooshin deelt geniale fashionhack voor te wijde broeken
“Ik denk dat dat het stuk was waar ik het minst zin in had”, vertelt ze als we met haar bellen. “Niet eens omdat het pijnlijk was, maar ik was het onderwerp gewoon beu voor mezelf. Ik dacht: ja, dit is iets waar ik het in meerdere interviews over heb gehad, hoeveel wil je er dan nog over zeggen.” Regisseuse Niki Padidar dacht hier echter anders over. “Zij zei dan: ‘Vertrouw me, ik wil dat je naar die plekken (de azc’s, red.) gaat, ik wil dat je het ziet en ik wil dat je kijkt wat het met je doet.'”
Humor
En dus bezocht Anna samen met haar moeder verschillende asielzoekerscentra waar zij vroeger hebben gewoond. “Dat vond ik heel fijn, om dat samen met mijn moeder te doen. Het was niet heel zwaar, we hebben zelfs heel veel gelachen”, vertelt ze daarover. Volgens Anna is juist die humor heel typerend voor haar en haar familie. “Dat is iets wat ons door al deze ellende heen heeft geholpen. Gewoon lachen. Mama zei altijd: ‘Je kunt lachen of gaan zitten huilen. Het mag allebei. Soms mag je lachen van het huilen en soms mag je huilen van het lachen, maar either way vinden wij het heel belangrijk dat we de luchtigheid ervan kunnen inzien.”
“Dat is ook wat ons op de been heeft gehouden, denk ik”, gaat Anna verder. “Want als je alles altijd maar super serieus bekijkt en alleen maar in die zware rol gaat zitten, dan kan je daar ook niet veel constructiefs uit halen. Dan wordt het zo: oh, dit is mij aangedaan, wat oneerlijk. Terwijl wij er gewoon nog steeds zijn, ook al zijn wij letterlijk onderaan begonnen.”
‘Nederland is vol’
Toch vond Anna het ook wel lastig om de asielzoekerscentra te bezoeken. “Wat ik heel moeilijk vond om te realiseren, is hoe er in die tijd en nog steeds met vluchtelingen wordt omgegaan”, vertelt ze. Zo is in de docu-serie te zien dat mensen in die tijd betaald kregen om een azc te openen of om vluchtelingen in huis te nemen. “En het feit dat mijn vader bijvoorbeeld tegen mijn juf had gezegd: ‘Ik snap het wel, Nederland is vol. Dus ik snap dat we voor de dertiende keer weer ergens anders heen moeten.'”
Zelf wist ze niet veel meer van deze periode, dus tijdens deze duik in haar verleden leerde Anna veel nieuwe dingen. “Ik hoorde bijvoorbeeld dat mijn vader ons boven wc-potjes moest tillen, omdat het zo vies was en dat hij ons niet met onze billetjes erop wilde zetten”, vertelt ze. “Daar schrok ik heel erg van. En daardoor kreeg ik ook meer empathie voor mijn vader, want ik dacht: je zal dit maar moeten doen met je kinderen van vijf en zeven jaar.”
Ook dat dit helaas nog steeds de realiteit is voor veel mensen, vindt Anna een schrijnende gedachte. “Het mag niet te comfortabel zijn, je moet je vooral niet te thuis voelen, je mag blij zijn dat je een kamer en een bed hebt. En hoe dat eruitziet en wat je te vreten krijgt, hoeveel borden je krijgt en of dat genoeg is: daar mag je gewoon niets van zeggen”, weet ze te vertellen.
Huiselijk geweld
Toen Anna en haar ouders en zusje een status kregen toegewezen, waren hun problemen helaas niet allemaal verdwenen. Jarenlang had ze te maken met huiselijk geweld, waarbij haar vader Anna’s moeder en zusje mishandelde. “Ik voel me daarvan heel erg gedistantieerd, omdat ik vind dat ik mezelf niet hun lotgenoot daarin mag noemen”, vertelt ze openhartig. “Het werd mij niet aangedaan, ik moest er alleen maar tussen springen. Aida heeft het meegemaakt, mijn moeder heeft het meegemaakt, en ik heb er de hele tijd alleen maar in bemiddeld.”
Toch heeft dit ook bij Anna zo zijn littekens achtergelaten. “Ik merkte dat er best wel veel onuitgesproken leed zat, dat we alle drie hebben meegemaakt”, gaat ze verder. In de docu-serie gaat Anna dan ook samen met haar moeder en zusje in gesprek over deze moeilijke periode. Desondanks vonden zij het belangrijk om dit bespreekbaar te maken. “Wij wisten alle drie: als er maar één kindje, tiener of volwassene dit ziet en daar iets aan heeft, dan is het voor ons geslaagd. Dan is het een klein offer dat je moet maken.”
“Tegelijkertijd help je jezelf door alles op tafel te gooien”, gaat Anna verder. “Dat voelt wel verlichtend en bevrijdend. Ik ben niet de beste communicator in mijn privérelaties: ik ben iemand die best wel veel opkropt en het moet echt hoog gaan zitten voordat het eruit komt.” Tijdens dit proces heeft ze geleerd dat het juist heel fijn kan zijn om je kwetsbaar op te stellen en je emoties te delen. “Wel met moeite hoor, je moet het nog steeds uit me trekken. Maar als het er eenmaal uit is, voelt dat wel fijn. Dan is het maar gezegd.”
Slachtofferrol
Waarom Anna het zo lastig vindt om haar emoties te tonen, is omdat ze zichzelf niet als slachtoffer op wil stellen. “Ik wil mezelf niet in een slachtofferrol plaatsen. Ik vind dat nog steeds een heel moeilijk woord: je bent ‘slachtoffer’ van iets geweest. Als je ook kijkt naar de woorden die erin zitten: ‘slacht’ en ‘offer’. Dat vind ik allebei heel nare woorden. Het vergt veel van iemand om dat te omarmen”, legt Anna uit.
Een woord dat ze veel fijner vindt klinken, is ‘overlever’. “Dat voelt veel sterker, en ik ben toch iemand die heel veel waarde hecht aan sterk zijn en me krachtig voelen. En ik vind ‘overlever’ ook gewoon heel lief klinken.”
Altijd op de tweede plek
Volgens Anna gaat dat gepaard met dat haar verlangen naar liefde. Ze heeft zichzelf nooit op de eerste plek gezet. “Ik denk dat dat samengaat met het schuldgevoel van vroeger: waarom ik niet en zij wel? Daardoor ben ik van jongs af aan in een heel bemiddelende rol gekomen”, legt ze uit. “Ook binnen mijn gezin was het altijd zo van: over Anna hoeven we ons niet druk te maken, die komt er wel. Terwijl ja, als kind en als tiener wil je toch onbewust ook gezien worden. Je wilt ook dat je net zoveel recht op puberen hebt als ieder ander.” Toch hield Anna zich altijd in, omdat ze haar moeder geen zorgen wilde bezorgen. “Daardoor ga je jezelf, dan wel niet onbewust, heel erg op de tweede plek zetten en pleasend gedrag vertonen.”
Dat is iets wat Anna nog steeds merkt in haar day to day life. “Ik wil heel graag dat iedereen me lief vindt, terwijl ik weet dat dat helemaal niet kan. Dat is helemaal geen realistische optie, maar ik zoek zo erg naar liefde en acceptatie, omdat ik mezelf dat niet altijd geef”, weet ze te vertellen. “Dus ik probeer dat te halen uit andere plekken en bij andere mensen.”
Toekomst
Met bijna een miljoen volgers op Instagram, een succesvol YouTube-kanaal, een eigen beautylijn en museum én verschillende presentatieklussen achter haar naam heeft Anna al flink wat bereikt. Wat de toekomst haar te bieden heeft? “Ik hoop dat het in petto houdt dat ik veel meer mag leren om het makerschap in te gaan. Mijn grootste droom zou zijn om mezelf daar meer in te ontwikkelen”, onthult ze. Tijdens het filmen van de docu-serie heeft ze namelijk ontdekt dat ze het heel mooi vindt om zo een verhaal te vertellen.
“Ik merk dat ik zoveel mensen ontmoet en spreek. Er zijn gewoon zoveel mensen met een mooi verhaal, en niet iedereen krijgt de kans om dat te delen met de wereld”, legt ze uit. In de toekomst zou ze daarom zelf een stapje uit de spotlights willen zetten om ander talent naar voren te brengen. Enne, Anna zou Anna niet zijn als ze daar niet al een idee over had. “Ik heb nu al een idee over een volgende serie die ik graag zou willen maken.”
“Ik denk dat daar ook uiteindelijk veel meer mijn route ligt, in plaats van de YouTuber zijn of de whatever“, aldus Anna. “Want ik heb me altijd als meer een duizendpootje gezien, die heel veel experimenteerde en van alles uitprobeerde om te zien waar mijn liefde wel en niet zou liggen. Dus ik vermoed dat het dat gaat worden. Ik sluit niet uit dat ik nog iets lanceer, maar ik denk dat het voornamelijk gaat zijn op dat stukje: maken, schrijven en ontwikkelen.” Wij houden het zéker in de gaten!
Benieuwd naar de openhartige docu-serie ANNA: STATUS van Anna Nooshin? Je bekijkt ‘m vanaf 29 april op Prime Video.
Beeld: Prime Video
