Jetlags, slaapgebrek, de angst voor een terroristische aanslag, maar ook: veel reizen, liefde en dankbaarheid van passagiers. Renske Dragt (41) werkt jarenlang als KLM-stewardess. Vliegen is haar alles, totdat ze afscheid moet nemen omdat ze het fysiek niet meer trekt.
KLM-stewardess
Renske: “Het is 2006 als ik als kersverse KLM-stewardess een Boeing 747 in stap. Wanneer het boarden begint, lopen mijn collega’s geroutineerd door de paden van het toestel. Ze wijzen mensen naar hun plek, verzorgen stoelwissels, beantwoorden vragen, sussen reizigers met vliegangst en controleren of alle bagage correct is opgeborgen. Het tempo waarin gewerkt wordt, is moordend. Als passagier heb je geen idee hoeveel werk er in korte tijd wordt verzet. Ik kan die geoliede machine met moeite bijhouden en doe wat ik kan om iedereen zo goed mogelijk van dienst te zijn. Hoewel het zweet me op de rug staat, blijf ik de hele vlucht heel hard glimlachen. Mijn eerste keer ‘los’!”
Paniek
“Al snel vind ik mijn draai bij KLM. De crew kent elkaar niet, maar het is normaal om als collega’s snel persoonlijke verhalen te delen, misschien juist wel omdat we ver van huis zijn. Ook het persoonlijke contact met de passagiers en hún verhalen maken de reizen zo bijzonder. Een ouder echtpaar vertelt me bijvoorbeeld hun bijzondere geheim voor een goed huwelijk, een ander heeft liefdesverdriet of een paniekaanval, of ik heb een boeiend gesprek met een passagier over wat er bij hem leeft.”
“Ik herinner me ook nog altijd de vlucht naar Argentinië waarin een zakenman niet lekker wordt. Vlug halen we zuurstof en een hartslagmeter. Ook dit hoort bij ons takenpakket. Gelukkig hebben we vaak passagiers met een medische achtergrond aan boord. Ook nu hebben we dit geluk. Er zit een dokter in het toestel die vaststelt dat de passagier een TIA heeft gehad. Hij moet zo snel mogelijk naar een ziekenhuis worden gebracht. We moeten landen! Met ingehouden adem maak ik me op voor de kilometers die voor ons liggen. De echtgenote van de man is totaal overstuur. Dan vraagt mijn collega of de vrouw het fijn vindt om samen te bidden. De twee vrouwen vouwen hun handen en terwijl de tranen over haar gezicht stromen en mijn collega haar voorhoofd tegen het voorhoofd van de vrouw legt, beginnen ze een emotioneel gebed. Dat beeld zal me altijd bijblijven.”
Geen luxebaantje
“In tegenstelling tot wat mensen denken, is vliegen absoluut geen luxebaantje. Het is een way of life, niet alleen voor mij en mijn collega’s, maar ook voor onze gezinnen die het vaak genoeg zonder ons moeten stellen. Zo mis ik verjaardagen, het afzwemmen van mijn drie dochters, Moederdag en veel meer. De keren dat ik Kerst hoog in de lucht heb gevierd in plaats van thuis bij het gezin, zijn niet op één hand te tellen. Mijn kinderen raken daar nooit aan gewend en zijn vaak boos en verdrietig. Ik ontwikkel een nieuw talent: ‘de knop omzetten’. Wanneer ik de oprit af rij, laat ik thuis bewust achter en focus ik volledig op het vliegen. Als ik mijn werkelijke gevoelens zou toelaten, zou vliegen – met huilende kids bij de voordeur – niet meer mogelijk zijn.”
“Er zijn ook momenten waarop ik me afvraag waarom ik dit werk blijf doen. Vliegen heeft niet alleen zijn weerslag op je gezinsleven, maar ook een slopend effect op je gestel. Jetlags en slaapgebrek zijn een vast gegeven. Net als in een omgeving vol prikkels een hele vlucht alert moeten zijn. Als stewardess ben ik erin getraind om mensen te peilen op hun behoeften, maar ook op hun gedrag. Hebben we geen verdachte personen in het toestel? Is iedereen veilig? Terroristische aanslagen of vliegrampen hebben ook impact op ons gevoel van veiligheid. Zo herinner ik me een vliegramp van Malaysia Airlines in 2014. Niets is er van dat vliegtuig teruggevonden. Hoe is dit in deze moderne tijd mogelijk? Mijn collega’s en ik hebben allemaal zo onze eigen manier om met angst om te gaan, maar een eerste vlucht na het nieuws over een vliegramp brengt altijd emoties met zich mee. Ja, ook ik ben bang. Een vakantieganger kan kiezen om de vlucht aan zich voorbij te laten gaan, maar wij hebben geen keuze. Vaak genoeg probeer ik doemscenario’s uit mijn gedachten te bannen. Extra oplettend te blijven. Met name als we een persoon aan boord hebben die ik niet vertrouw en mij een naar onderbuikgevoel geeft, twijfel ik aan de keuze voor deze baan. Hoe lang houdt een mens dit vol?”
Emotioneel afscheid
“Na veertien jaar in de lucht breekt het moment aan dat ik moet stoppen. Het dalen en stijgen heeft zo’n impact op mijn oren en holtes dat ik vaak ziek ben op de dagen dat ik vrij ben. Op deze manier haal ik mijn pensioen niet. Ik moet voor mezelf en mijn gezondheid kiezen en neem met pijn in buik ontslag. Ik krijg een half jaar de tijd om afscheid te nemen. In mijn leven heb ik nog nooit zoveel gehuild als in die periode.”
“De eerste maanden na het ontslag voel ik me totaal ontheemd. Wie ben ik eigenlijk zonder mijn uniform? Ik start met het schrijven over mijn veertien jaar durende reis bij KLM. In Love is in the Air vertel ik over mijn meest memorabele vluchten. Ik gun de lezer een oprechte en eerlijke blik achter de schermen van het leven van een stewardess. Hoe het echt is om te vliegen. En wat we als mensen van elkaar kunnen leren, wanneer we loskomen van de aarde.”
“Op het moment dat ik mijn debuut lanceer, kan ik niet vermoeden dat mijn afscheidsverhaal in razend tempo het verhaal van velen wordt. Door toedoen van corona staan toestellen aan de grond, worden banen geschrapt en houdt iedereen zijn hart vast over de toekomst van de luchtvaart. Van veel oud-collega’s hoor ik terug dat mijn boek steun biedt in deze tubulente tijd. Iedereen herkent zich in mijn verhaal, in de kwetsbare kant van het vliegende leven. Het boek wordt op vleugels gedragen en daardoor vlieg ik toch nog steeds een beetje mee.”
Renske Dragt lanceerde haar boek 'Love is in the Air: hoe een vlucht mensen met elkaar verbindt'. Benieuwd? Je scoort het boek hier.
Bron: Grazia (Natasja Bijl) | Beeld: Renske Dragt
