Sinds een paar dagen ben ik (tijdelijk gelukkig) alleenstaande ouder. Mijn man is niet op zee of met een vrachtwagen op pad, maar is (decadent en wel) met collega's naar Frankrijk om daar te skieën. Woensdagochtend vertrok hij vroeg in de ochtend naar Rotterdam. Daar werkte hij nog een dag om 's avonds bij een collega te logeren en donderdagochtend heel vroeg met nog meer collega's naar Frankrijk te vliegen.
Toen ik hem gisterochtend om tien uur belde voor iets onbenulligs (ik dacht dat hij toen nog gewoon ergens in Nederland zou zijn), bleek hij al in een bus bij (of naar?) Nice te zitten. Gisteravond kreeg ik een foto van een blauwe lucht en een groep vrolijke mensen in de sneeuw. Ondertussen smeerde ik deze donderdag lunchpakketjes, stofzuigde de keuken en woonkamer, reisde naar Harlingen voor een werkpresentatie (en ontdekte dat het stationsgebouw van Harlingen een leuk restaurantje en een fijn tweedehandswinkeltje huisvestigt, een aanrader!), deed boodschappen, kookte eten (in een erg kale keuken; mijn vader heeft vandaag het stuk keukenblok dat er nog stond helemaal weggehaald!), verwerkte vier volle wasmachines en deed de afwas (in de badkamer, want ik heb dus geen keuken meer).
Maar ik klaag niet. Woensdagavond laat zag ik namelijk via uitzending gemist de eerste drie afleveringen van De Urker vissers. En sindsdien denk ik bij alles waar ik geen zin in heb (de was, de afwas, eten koken, stofzuigen, opruimen en zo meer) "Daar klagen ze in Urk ook niet over".
In Urk gaan de mannen de hele week de zee op. Om daar met zes man op een vissersboot van zondagavond laat tot vrijdagavond vroeg naar vis te zoeken. Ze werken vier uur, slapen twee uur, werken dan weer vier uur, slapen dan weer twee uur en zo gaat dat een dag of vijf door. Ze vissen met grote netten en verwerken de gevangen vis meteen op de boot. Ze eten op maandagavond, woensdagochtend en vrijdagochtend een gebakken eitje (en tussendoor vast ook andere dingen, maar die heb ik nog niet voorbij zien komen, op het vasteland eten ze voor mijn gevoel vooral veel macaroni). Ze moesten de tweede boot verkopen een een rijke Rus om niet failliet te gaan. Die boot wordt nu volledig verbouwd en gaat vervolgens ergens in de buurt van Afrika op piratenjacht. Met de boot die over is hebben ze soms pech, dan halen ze hun netten kapot aan een wrak dat in de Noordzee ligt. Of de luchtdruk valt weg, en dan kun je ook niets meer met/op zo'n boot. Het waait, het regent, het is koud, maar het werk gaat door. En dan zijn die vissen ook nog eens niet elke week op dezelfde plek "want ze hebben een staart hè" zodat het niet zo makkelijk is om ze te vinden en je netten vol te krijgen.
Op Urk (niet in, maar op!) wonen de vrouwen en de kinderen. Het zijn grote gezinnen. Met die twee kinderen die ik heb doe ik niet mee volgens de Urker richtlijnen. Je hebt minstens een kind of zes, zeven. De vrouwen bestieren de gezinnen met strakke en duidelijke hand. Het huishouden, de financïeën, de sociale contacten (vooral met familie; alle grote gezinnen blijven doorgaans op Urk wonen, dus je zes broers en zussen wonen allemaal dichtbij en ook daarvan werken de mannen op zee en de vrouwen thuis), de opvoeding (inclusief kerkgang en huiswerkbegeleiding) komt op hen neer. Je bent soms heel wat tijd kwijt aan het helpen met het aankleden van de originele klederdracht en dan moet je je ook nog druk maken over de buren die al doorhebben dat je ziek bent als je toevallig een keer een uurtje later je bed uitkomt. En dan hebben ze er ook nog een schoonmaakadresje bij een alleenstaande boer bij ("Want dan ben je er eens uit!") . Met een grote familie heb je zo'n 75 verjaardagen per jaar, en daar word je wel geacht allemaal langs te gaan (of ze komen allemaal bij jou langs als jij of jouw kinderen jarig zijn). Dan bak je taarten, zorg je voor slaatjes en worst en kaas. Sowieso staat elke dag om vijf uur de koffie klaar, want dan komen de kinderen die niet meer thuis wonen even langs (met hun kinderen) voor een bakkie. Een uurtje later zijn ze allemaal weer weg en is het etenstijd voor jou en alle nog thuiswonende kinderen.
Ik word er moe en gelukkig tegelijkertijd van, als ik naar De Urker vissers kijk. Het is bijzonder om zo een kijkje te krijgen in het leven van gezinnen die heel anders leven en werken en op een heel andere plek wonen dan jij. Ik vind het honderd keer leuker dan al die stomme scripted reality series die er tegenwoordig zoveel zijn (en die ik echt niet meer kijk, zo slecht wordt er in geacteerd - prima als jij het wel leuk vindt hoor, no harm done :-) ). En ik word er nederig en dankbaar van. Het is een soort Yoga t.v.. Het maakt me rustig en zorgt voor een moment van Zennnnnn. En ik word blij van mijn eigen bestaan. Nog nooit vouwde ik zo vol overtuiging de was, of schrobte ik de vieze pannen schoon. Het moet nu eenmaal gebeuren. En in Urk zeuren ze er ook niet over. Bij alles wat ik doe denk ik "Wat zouden ze in Urk doen? " Gewoon hard door werken, is dan het antwoord.
Straks in mijn lunchpauze ga ik op zoek naar de aflevering van gisteren. Even kijken wie er deze keer jarig is en welke vis er wordt gevangen. Om daarna weer positief en wel de puinhopen hier in huis proberen op te ruimen.
Foto: NCRV, fotograaf Klaas Kramer