/https%3A%2F%2Fcdn.pijper.io%2Fsource%2Fgrazia%2Fgrazia%2F2019%2F10%2Fluxe.jpg "De oppositie: 'We hechten veel te veel aan luxe'")
Het lijkt lekker, een mooi huis dat van alle gemakken is voorzien, een dure auto voor de deur en een kast vol merkkleding. Maar volgens Thamara Zijlstra (33) kennen we luxe een verraderlijk belangrijke rol toe.
Gehecht
"Ik werd me er ontzettend van bewust toen ik besloot te gaan reizen en daarom wegging uit het huis waar ik een paar jaar had gewoond. Ongemerkt had ik van alles aan mooie, dure spullen verzameld, en ik vond het echt verschrikkelijk moeilijk om die weg te doen. Ik had me eraan gehecht, bijvoorbeeld door de bijzondere herinneringen die aan die antieke eettafel kleefden, of dacht: wat als ik dit volgende week toch opeens nodig heb? Ook had ik me met sommige dingen vereenzelvigd: met dat prachtige jurkje bijvoorbeeld, dat totaal vertegenwoordigde wie ik was en wilde zijn. Met veel pijn en moeite heb ik er uiteindelijk toch afstand van gedaan. Toen merkte ik pas hoe ongelooflijk fijn dat eigenlijk was. Ik voelde me zo licht, zo vrij. Want opeens hoefde ik niet meer na te denken over wat ik aandeed: ik had immers nauwelijks iets om uit te kiezen. Net zomin had ik nog iets om schoon te maken, op te ruimen of te verzekeren, noch allerlei waardevols dat kapot kon gaan, kwijt kon raken of gestolen kon worden. Dat was het moment waarop ik me realiseerde dat luxe hartstikke veel druk en verantwoordelijkheid met zich meebrengt, wat vervolgens weer tot zorgen en stress leidt. Het hebben van mooie spullen lijkt het leven comfortabeler en gelukkiger te maken, maar eigenlijk laad je er alleen maar een extra last mee op je schouders.”
Imagovorming
“Bij luxe denken we meestal aan duur en extravagant. Maar volgens de definitie van Van Dale is iets eigenlijk al veel sneller luxe. Dit woordenboek omschrijft het namelijk als ‘overvloed’, en een ‘luxeartikel’ als iets wat ‘alleen voor het genoegen aangeschaft wordt’. Als je het zo bekijkt, is alles meer dan je nodig hebt dus al luxe. En volgens mij heeft een mens feitelijk maar heel weinig nodig. Kleren om je warm te houden, eten om gezond te blijven, een huis waarin je je veilig voelt en een mogelijkheid om geld te verdienen om in deze basisbehoeften te voorzien; daarmee heb je het wel gehad. Maar ik denk dat luxe voor veel mensen een andere rol speelt. Het is een manier om je aan de buitenwereld te laten zien. Met het hebben van een Louis Vuitton-tas of een T-shirt van bijna honderd euro waar groot een merk op staat, presenteer je een bepaalde identiteit aan anderen. Je laat ze zien dat je een goede baan en genoeg geld hebt, anders zou je je deze luxe immers niet kunnen permitteren. Zo geef je jezelf dus een imago dat staat voor geslaagd zijn en het goed doen in de wereld. En wie wil dat nu niet, helemaal in een samenleving waar maatschappelijk succes het hoogste goed is. Luxe is daarmee veel meer dan iets wat je niet nodig hebt maar waarvoor je toch kapitalen neerlegt. Het is een middel waarmee je de bewondering, goedkeuring en het respect van anderen kunt verkrijgen, en er zodoende voor zorgt dat je je goed over jezelf kunt voelen.”
Gevaarlijke gewoonte
“Desalniettemin valt het me op dat degenen die veel aan luxe hechten, vaak ook heel rusteloos zijn. Het lijkt ook wel alsof ze het aanschaffen van al die dure spullen als bezigheidstherapie of tijdverdrijf gebruiken. Persoonlijk denk ik dat dit is om afgeleid te worden van het feit dat je eigenlijk niet helemaal gelukkig bent met het imago dat je neerzet. Volgens mij is het plaatje dat menigeen creëert met al die chique materie regelmatig een plaatje waar diegene diep in zijn hart niet per se achter staat. Met die fancy auto of kleding maskeer je dan keuzes of elementen in je leven waar je niet blij mee bent. Je bent ongelukkig met je relatie en koopt een chic jurkje om toch even een fijn gevoel te bewerkstelligen. Je krijgt op je werk geen bevestiging en aandacht, en schaft een indrukwekkende BMW aan in plaats van een goedkoop Toyotaatje, om die aandacht dan maar op die manier los te maken. Op die manier houdt de hang naar luxe ons weg van datgene waarnaar we écht naar op zoek zijn. Met alle risico’s van dien, want als je je geluk en bestaansrecht voor een groot deel daarop baseert, maak je jezelf totaal afhankelijk van allerlei externe factoren waar je geen controle over hebt. Want stel je voor dat je wordt ontslagen en je je BMW moet inleveren en geen geld meer hebt voor designerkleding?”
Blij met jezelf
“Zelf woon ik momenteel een groot gedeelte van het jaar in de woestijn. Aan mooie kleding heb je hier niets aangezien alles continu vies wordt. Aan fancy auto’s net zomin, want die gaan alleen maar kapot. Voor mijn boodschappen moet ik een uur rijden, dus als ik de chocola ben vergeten heb ik pech. Mijn bestaan hier is van bijna alle luxe ontdaan, en anderen begrijpen soms niet hoe ik dat volhoud. Mensen die op bezoek komen, moeten enorm wennen aan de realiteit van niet alles tot je beschikking hebben. Ze vervelen zich in eerste instantie en vinden het saai dat ze niet kunnen shoppen. Ze balen als ze geen zin hebben om te koken en niet naar een restaurant kunnen, en vervolgens ook nog niet eens dat kunnen maken wat ze lekker vinden omdat er geen winkel is om snel even de juiste ingrediënten te halen. Het laat zien dat luxe zo’n onderdeel van het leven is geworden dat we niet goed meer weten wat we met onszelf aan moeten als het er niet is. Dat is inderdaad ook moeilijk als je innerlijk ontevreden bent, maar ik vind dit simpele leven heerlijk, juist omdat ik wél blij ben met mezelf en de keuzes die ik heb gemaakt. En ik merk dat hoe tevredener ik me daar- over voel, hoe minder luxe ik nodig heb. Dat betekent niet dat ik chique dingen volledig heb uitgebannen. Laatst heb ik een achtgangenmenu in een sterrenrestaurant gegeten, waar ik echt met volle teugen van heb genoten. Er is alleen een enorm verschil tussen af en toe bewust voor zo’n luxe uitspatting kiezen of het constant blind nastreven ervan als de weg naar je geluk.”
Tekst: Carlijn Simons | Beeld: iStock