/https%3A%2F%2Fcdn.pijper.io%2Fsource%2Fgrazia%2Fgrazia%2F2020%2F01%2Fongelukkig.jpg "De oppositie: 'We mogen best wat ongelukkiger zijn'")
Hartstikke goed bedoeld natuurlijk, al de gelukswensen die je deze dagen om de oren vliegen. Toch zou Carlijn Simons willen voorstellen om dit jaar soms ook gewoon eens ongelukkig te zijn.
Een dikke vette tien
"'Alvast een heel goed 2020!’ schrijven werkcontacten in de laatste mails voor de feestdagen beginnen. 'Gelukkig nieuwjaar!' proosten we met een glas champie en een oliebol terwijl gillende keukenmeiden de wens joelend begeleiden. 'Dat het maar een geweldig jaar mag worden', doen we er tijdens de nieuwjaarsborrels in de weken daarna nog een schepje bovenop. Ja hoor, het moeten weer twaalf fantastische maanden worden. Liefst nog fantastischer dan de twaalf die we net achter de rug hebben. En dat op alle vlakken, want voor geluk in de liefde óf het spel doen we het tegenwoordig niet meer, net zomin als voor een béétje geluk. Nee, het leven moet vandaag de dag op alle fronten een dikke vette tien zijn. Daarom komen we op romantisch gebied voor minder dan de prins(es) op het witte paard ons bed niet meer uit. Nou ja, misschien mag een slapper aftreksel daarvan er tijdelijk bij kruipen, alleen houden we intussen mooi wel ogen en oren open voor een exemplaar dat nog net iets gelukkiger maakt. Werk zien we niet meer als iets om simpelweg centen mee te verdienen, maar moet ook al een gelukzalige trip zijn. Bij voorkeur een in de schoot geworpen succes dat een minimum aan doorzettingsvermogen of inzet vereiste, omdat het lot ons zo gunstig gezind was. Godzijdank is geluk inmiddels ook te koop: coole reisjes naar exotische bestemmingen als IJsland of Costa Rica, avonden met vrienden in de nieuwste conceptbar, of het kopen van nog maar een paar schoenen als oppeppers voor dipjes in de gelukscurve."
Geen sprookje
"De menselijke drang gelukkig te willen zijn, is op zich natuurlijk een volstrekt logische. Pijn, verdriet en andere narigheid ervaart een brein, dat van nature is gericht op overleven, als dreiging en gevaar, en dus is onze biologische software uitgerust met een voorkeur voor pret. Een minimaal scheutje daarvan zwengelt de motor van onze endorfinefabriek al aan, met allerlei heerlijk aangename sensaties als gevolg. Die op hun beurt ons beloningssysteem weer activeren, dat maar één ding wil en dat is bevredigd worden. Een lichaam en hoofd dat plezier op die manier als fijn en goed beschouwen, gaven zo onze voorouders al de drijfveer om actief op zoek te gaan naar de leuke dingen van het leven. Waardoor psychologen inmiddels wel durven te stellen dat het streven naar geluk nu eenmaal in de menselijke genen zit. Zelf verkies ik uiteraard ook een lieve trouwe vriend, goede gezondheid en leuk werk als journalist boven een vreemdgaande Koos Werkloos, chronische ziekte en een saaie baan. Desalniettemin vind ik dat we een beetje zijn doorgeschoten in dat altijd maar gelukkig willen zijn. Ik bedoel, zelfs in sprookjes, bekend om hun gelukkige eindes, is er ellende. Altijd komt daarin wel iets van een gemene stiefmoeder, onbeantwoorde liefde, armoede, bedrog en onrechtvaardigheid voor om roet in het eten te gooien. Volledig conform de werkelijkheid dus, want weten we niet allemaal uit ervaring dat het leven niet 24/7 een lolletje is?"
Gelukkig eenzaam
"Toch is het op een of andere manier in ons hoofd gevaren dat het bestaan één groot probleemloos verlopend, gezellig, vrolijk feest is. Of liever gezegd, moet zijn. En op Facebook en Instagram kunnen we ook nog wel faken alsof we aan dat heppie-de-peppieideaal voldoen. Maar in het echte leven kunnen we toch allemaal meteen iemand noemen die schulden heeft, of met verschrikkelijk liefdesverdriet kampt, of een depressie? Anderen hebben net een dierbare verloren, hebben een burn-out of blijven ongewild kinderloos. En daarmee hebben we het alleen nog maar over de grote drama’s, en dus niet over ingewikkelde alledaagse ongelukjes zoals chagrijnig zijn, gesukkel met de relatie, een lastige baas en ruzie met een vriendin. Aan onheil en gedoe als je het mij vraagt in elk geval geen gebrek. Maar in een wereld waarin geluk als een ultiem doel wordt gezien, is ongelukkig zijn meer dan slechts ongewenst. Tegenspoed staat in onze maatschappij gelijk aan persoonlijk falen, aangezien we ook vinden dat geluk maakbaar is en we dus persoonlijk verantwoordelijk zijn voor de mate waarin ons dat toekomt. Daarom houden we onze kaken stijf op elkaar als het even niet zo lekker gaat. Stel je immers voor dat je openlijk moet toegeven dat het geluk niet met je is en daarbij de optie open moet houden dat je dat bovendien aan jezelf te wijten hebt? Logisch dat iedereen zijn mond dichthoudt. Waardoor het dus inderdaad kan gebeuren dat Nederland volgens de World Happiness Index van de Verenigde Naties een van de gelukkigste landen ter wereld is, terwijl tegelijkertijd 43 procent, en niet alleen in bejaardentehuizen weggestopte oudjes, zich regelmatig eenzaam schijnt te voelen."
Vrienden voor het leven
"Superpijnlijk toch? En niet alleen omdat weggestopte ellende zo lekker kan gaan etteren met allerlei vervelende gevolgen, lichamelijk en geestelijk, van dien. Wat ik namelijk het meest schrijnende vind aan het feit dat we onze misère verborgen houden, omdat we zo nodig gelukkig moeten zijn, is dat juist intermenselijk contact bijdraagt aan een goed gevoel. Keer op keer wijst psychologisch onderzoek uit dat vooral echte, diepgaande relaties met andere mensen ons structureel blij en gelukkig maken. Geen geld, geen instagramwaardige ervaringen, geen volle kledingkast, maar het idee dat je vrienden en familie er voor je zijn, dat je op ze kunt bouwen en bij ze kunt aankloppen. En slechte tijden zijn bij uitstek geschikt om closer te worden met degenen om je heen. Want als er iets de relatie verdiept, is het wel eerlijk en kwetsbaar delen dat je het moeilijk hebt en je gewoon onwijs shit voelt. Daarom heeft het absoluut voordelen als het soms even allemaal kut met peren is, ook al is dat niet leuk. Vooral ook omdat narigheid er nou eenmaal bij hoort. De Vlaamse psychiater Dirk de Wachter zegt het mooi als hij stelt: “U slecht voelen behoort tot de gewonigheid van het leven. Niet altijd en overal, maar af en toe is het heel normaal. Het zou beter zijn als we zouden leren om soms ook een beetje ongelukkig te zijn.” Ik sluit me er helemaal bij aan. Op een soms ongelukkig 2020!"
Tekst: Carlijn Simons | Beeld: iStock