Lachgas valt sinds een maand onder de Opiumwet. Mandy (23) zag lachgasgebruik als onschuldige gewoonte, tot ze verlammingsverschijnselen kreeg.
Gasflessen
"Lachgas was een tijdlang bizar makkelijk te verkrijgen. Net als dat je biertaxi’s hebt, waren er ook koeriers die op bestelling gasflessen kwamen brengen. Ook veel van mijn vrienden gebruikten lachgas, het was heel normaal. Dus al met al dacht ik dat het geen kwaad kon, ik zag het als een onschuldig lolletje. Vorig jaar december, eind 2018 was dat, gebruikte ik voor het eerst een paar patroontjes lachgas. Het effect is moeilijk te omschrijven. Je wordt dol in je hoofd en hebt heel kort een enorm euforisch gevoel. Dat smaakte naar meer. Al gauw deed ik het elk weekend. Vrienden vroegen weleens bezorgd of ik het niet te vaak deed, maar hun bezorgdheid wuifde ik weg. Ik was totaal niet bang dat ik er iets van zou krijgen. Natuurlijk hoorde ik weleens enge verhalen over gebruikers die door het lachgas verlamd waren geraakt. Maar die mensen gebruikten het elke dag. En ik deed dat niet, dus ik waande me veilig. Compleet ten onrechte, maar daar kwam ik pas achter toen het te laat was.”
Alles onder het bloed
“Afgelopen juli, op een mooie zomeravond, zat ik bij vrienden thuis. Het was gezellig en er gingen weer ballonnen met lachgas rond. Natuurlijk lurkte ik daar gretig van. Anderen vielen weleens spontaan om na het gebruik van lachgas, maar ik had dat nooit. Ik weet nog dat ik dacht dat ik er gewoon heel goed tegen kon. Een paar dagen later kreeg ik last van tintelende vingers. Dat bleef aanhouden, dus na een week ging ik naar de huisarts. Daar moest ik sowieso al naartoe want ik had al maanden veel pijn in mijn rug en ik was vaak duizelig en vergeetachtig. Ik dacht aan een vitamine B12-tekort en vertelde de huisarts eerlijk over mijn lachgasgebruik. De dokter verwees me naar het ziekenhuis om meteen bloed te laten prikken.
De volgende ochtend werd ik wakker en zag ik dat mijn arm bebloed was. Ook mijn haren en kussen zaten onder het bloed. Ik schrok me rot en liep naar beneden. Aan mijn huisgenoot vroeg ik of hij even wilde kijken of ik een gat in mijn hoofd had. Hij zag een flinke snee en zei dat hij die ochtend ook al bloed op de trap had zien liggen. Waarschijnlijk ben ik door een aanval van duizeligheid heel hard van de trap gevallen, maar daar kon ik me niets van herinneren. Opnieuw ging ik naar de huisarts, die de snee dichtlijmde. Ook had hij de uitslag van het bloedonderzoek binnen: ik had geen vitamine B12-tekort, dus hij zei dat ik waarschijnlijk last had van te veel stress. Ik werd opnieuw naar huis gestuurd, maar de tintelingen in mijn vingers namen toe, net als de rugpijn. Wéér ging ik naar de huisarts en dit keer eiste ik een extra onderzoek. Met pijn en moeite kreeg ik een doorverwijzing naar de neuroloog.”
Last van spasmen
“Inmiddels was ook het gevoel in mijn benen verdwenen. Mijn voeten voelden aan alsof ze sliepen, lopen was bijna niet meer mogelijk, omdat dat zo prikte en ik niet goed voelde waar ik mijn voeten neerzette. Als mijn telefoon op mijn been lag en iemand belde me, dan voelde ik ’m niet eens trillen. Ook kreeg ik last van spasmen: dan pakte ik iets te drinken en gooide ik dat zó uit mijn handen. Mijn motoriek werd slechter en mijn vingers schoven steeds over elkaar. Schrijven lukte niet meer, want ik kon geen pen vasthouden.Ik was ontzettend bang. Wat als dit nog erger zou worden? Straks zou ik in een rolstoel belanden en nooit meer normaal kunnen bewegen. Gelukkig had ik snel daarna die afspraak met de neuroloog. Hij constateerde een hersen- schudding door de val van de trap. Met een ijzeren staaf tikte hij tegen mijn been, hij was verbaasd dat ik daar niets van voelde. Ik kreeg daarna een MRI-scan van mijn rug en hoofd. Op de scan zag de arts een vlek tussen mijn schouderbladen zitten. Het was een ontsteking die precies op de plek zat waar alle zenuwen samenkomen. Daardoor had ik last van tintelingen en verlammingsverschijnselen. De ontsteking was volgens de neuroloog waarschijnlijk ontstaan door het gebruik van lachgas. Het gas kan ernstige schade aan je ruggenmerg en zenuwstelsel toebrengen, en dat was dus bij mij gebeurd. Ook blokkeert lachgas de opname van vitamine B12, vertelde hij. Dit is door bloedonderzoek niet altijd vast te stellen. De neuroloog zei dat mijn klachten nog maanden konden aanhouden, want zenuwen herstellen zich erg langzaam. Ik voelde me ongelooflijk dom dat ik door eigen toedoen mijn gezondheid in gevaar had gebracht, maar tegelijkertijd was ik enorm opgelucht: ik had geen enge ziekte en het zou weer goedkomen.”
Als een soort junk
“Het gevoel in mijn benen is inmiddels weer terug, maar ik heb nog steeds rugpijn en tintelende vingers, die voelen alsof de verdoving van de tandarts bijna is uitgewerkt. Ik ben vooral blij dat ik direct na de eerste tintelingen gestopt ben met de lachgas-ballonnen. Was ik ermee doorgegaan, dan had het heel anders kunnen aflopen. Mijn herstel is in volle gang. Ik werk nu nog maar twee uur per week en daarna ben ik ook echt uitgeput. Gelukkig verwacht de neuroloog dat mijn klachten geleidelijk aan helemaal zullen verdwijnen. Een tijd terug stuurde iemand mij een link met een nieuwsbericht over twee jongeren die verlamd waren geraakt na het gebruik van lachgas. Ineens werd ik zo boos. Mensen onderschatten de gevaren van deze troep – net zoals ik dat deed. In dat nieuwsbericht stond dat die jongeren elke dag lachgas gebruikten. Ook daar werd ik pissig van. Je hoeft het niet elke dag te gebruiken om problemen te krijgen – dat deed ik ook niet. Daarom dacht ik heel lang dat het allemaal geen kwaad kon. Mijn verontwaardiging schreef ik van me af in een Facebook-post, waarin ik vertelde wat mij was overkomen. Dit deed ik om anderen te waarschuwen. Als je krantenberichten leest over de nadelige gevolgen van lachgas, heb je er geen gezicht bij. Nu wel, laat het dan maar mijn gezicht zijn. Mijn post werd door een paar vrienden gedeeld, daarna kwam het op een nieuwssite en werd het nog vaker gedeeld. Het ontplofte online, ik kreeg zó veel reacties. Veel lieve woorden, maar ook negatieve comments. Dat ik dom was geweest en dat het mijn eigen schuld was. Soms schaam ik me voor wat er is gebeurd. Want ik was gewaarschuwd voor de gevaren, maar ik deed het toch. Ook was ik bang dat mensen mij als een soort junk zouden zien, hoewel lachgas geen drugs is. Als mensen blijven doorvragen over wat ik gedaan heb, dan denk ik: hou er maar over op. Ik heb mijn lesje heus wel geleerd.”
Rustiger geworden
“Lachgas wordt in de horeca gebruikt voor slagroombussen. Dáár is het voor bedoeld. Afgelopen december werd lachgas onder de Opiumwet geplaatst en het wordt nu gezien als een softdrug, waardoor het niet meer zomaar verkocht mag worden. Ook moet er goede voorlichting komen, bijvoorbeeld op scholen, zodat jongeren weten wat de risico’s zijn. Zelf ben ik blij dat ik het niet meer gebruik. Ik ben sindsdien veel rustiger geworden. Nu vind ik het heerlijk om op de bank series te kijken, dat deed ik voorheen echt niet. Toen was ik altijd druk in mijn hoofd en kon ik me heel moeilijk concentreren. Tv-kijken vond ik al te lastig, omdat ik niks kon volgen, zo snel was ik afgeleid. Soms kwam ik niet meer uit mijn woorden. Ik weet nog dat ik mijn tante iets wilde vertellen en halverwege mijn verhaal stilviel en haar alleen maar aan kon kijken. Geen idee wat ik ook alweer wilde zeggen. Achteraf waren dat al signalen dat er iets niet goed was, maar daar heb ik niet naar geluisterd. Soms krijg ik berichten van mensen die zeggen dat ze al een jaar gebruiken en nooit ergens last van hebben. Maar iedereen reageert anders op lachgas. De meeste van mijn vriendinnen zijn ook gestopt met lachgas, omdat ze zo van mijn verhaal zijn geschrokken. En weet je, eigenlijk is het veel gezelliger nu we het niet meer doen. Nu hebben we leuke gesprekken met elkaar, terwijl we eerst alleen maar met die ballonnen bezig waren. Ik heb er vertrouwen in dat deze ervaring uiteindelijk goed voor mij uitpakt. Maar ik mijd nog steeds de plekken waarvan ik weet dat er veel lachgas wordt gebruikt, zoals bepaalde clubs of shisha lounges. Ik wil mezelf niet in de verleiding brengen en nogmaals de fout ingaan.”
Tekst: Anne Broekman | Beeld: iStock
