In het boek Proizvod vertelt de Nederlander en voormalig vrouwenhandelaar Justin Zeit openhartig over vrouwenhandel. Zijn doel: het onderwerp bespreekbaar maken en taboes doorbreken.
Vrouwenhandel
"Het is opvallend met welk gemak de maatschappij wegkijkt van het probleem van vrouwenhandel”, zegt voormalig vrouwenhandelaar Justin Zeit (een pseudoniem). “Drugscriminaliteit krijgt alle aandacht, maar in het geval van vrouwenhandel slaat iedereen dicht. Misschien omdat het een te-ver-van-mijn-bed-show is. Of omdat het gaat om mensen die verkocht worden en dat te veel afschuw en daarom machteloosheid opwekt. Wat de oorzaak ook moge zijn, het lijkt alsof met het erkennen van het bestaan ervan de maatschappij vindt dat ze genoeg betrokkenheid en medeleven toont. Het ongemak wordt afgekocht door prostitutie te legaliseren, en daarmee zou de kous af moeten zijn. Maar de samenleving zou eens moeten ophouden met wegkijken van het probleem.”
Gebrandmerkt
Als tiener vond Justin Zeit door zijn onzekerheid weinig aansluiting en wist hij niet hoe hij met vrouwen moest omgaan. Hij sloeg altijd de plank mis en ontwikkelde daardoor een verstoorde relatie met het andere geslacht. Voor hem waren alle vrouwen daardoor ‘irritante, stomme sletten met een grote mond’. Via foute contacten rolde hij de vrouwenhandel in en hij had het gevoel dat hij eindelijk een uitlaatklep had voor al zijn woede en frustratie. In een verborgen complex ergens in Albanië werd het zijn taak om slachtoffers die door hun familie waren verkocht, met geweld meegenomen of in een bar gerekruteerd (onder het valse voorwendsel van een carrière als model) te laten inzien wat hun nieuwe realiteit als ‘koopwaar’ was. De vrouwen kregen een nummer in hun nek getatoeëerd, waarna hen alles werd afgenomen, van hun vrijheid en waardigheid tot hun bezit en zelfs hun eigen lichaam. Met grof geweld, wrede autoriteit, verkrachting en andere seksuele excessen, dagenlange isolatie in een donkere cel, emotionele mishandeling en bedreiging maakten de vrouwenhandelaren op afschuwelijke manier duidelijk wat hun toekomst behelsde. Dat was er een als ‘prijskip’ of ‘dozijnkip’. Die eerste groep ging als personal assistent of nanny bij rijke Europeanen of Russen werken. Zeg maar, een gevangene in een gouden kooi. De dozijnkippen wachtten een veel vreselijker lot, zij eindigden als hoer in een bordeel of achter de ramen.
Uitzichtloos
Uiteraard probeerden veel vrouwen te vluchten. Maar met een familie die niets meer van hen wilde weten en een corrupt en onbetrouwbaar politieapparaat in hun land van herkomst, hadden ze niets om op terug te vallen. Daarom konden ze niet anders dan zich, mentaal en fysiek volledig gebroken, neerleggen bij de omstandigheden, hoe verschrikkelijk die ook waren, zo legt hij uit in zijn boek. De vraag vanuit de Westerse wereld blijft groot. En zolang in sommige landen armoede, onveiligheid en politieke instabiliteit regeren, is de kans klein dat er een einde komt aan deze mensonterende, criminele praktijken. Justin schetst hoe ingewikkeld het is om het probleem aan te pakken. “Vrouwenhandelaren kunnen behoorlijk ongehinderd hun gang gaan. De handel gaat namelijk over meerdere schijven, en de fases van ronselen, aanleveren, bewust maken van de nieuwe realiteit en het transport naar West-Europa kennen allemaal hun eigen mannetjes. Dat maakt de pakkans klein en bovendien is het door die verschillende schijven bijna onmogelijk om daders voor het hele plaatje te veroordelen. Iemand die de vrouwen vervoert kan hoogstens worden berecht voor vrijheidsberoving, maar vrijwel nooit voor vrouwenhandel, aanzetten tot prostitutie of ronselen.”
Gruwelijkheden
Volgens Justin, die jaren geleden uit de handel stapte, zou er veel meer aandacht moeten zijn voor het creëren van bewustzijn van het probleem. De slachtoffers een podium bieden om hun verhaal te laten vertellen in plaats van onze ogen te sluiten voor alle gruwelijkheden. Zelf is hij zich inmiddels bewust van het onmeetbaar grote leed dat hij zijn slachtoffers heeft aangedaan. “Nog regelmatig heb ik er last van: nachtmerries, schaamte, paranoïde waanbeelden, het is er allemaal. Mijn geweten is wat dat betreft mijn grootste straf. Toentertijd verschool ik me achter het argument dat het de vrouwen en families in kwestie toch wel zou zijn overkomen. Als ik het niet had gedaan, dan een ander wel. Maar dat is natuurlijk geen excuus. Een van de redenen om mijn ervaringen in dit boek te delen, is dat ik zo erken dat ik die vrouwen in buitengewoon heftige omstandigheden heb laten verkeren.” Al die tijd waren geld of sex waren overigens geen drijfveren. “Waar het om ging was macht en het onaantastbaar vrij te kunnen zijn, verlost van elke verantwoording naar de maatschappij, die mij ook van alles heeft aangedaan. Dat was de kick.” Zijn boek ziet hij als zijn eigen egoïstische verlossing, maar ook wil hij hiermee het onderwerp vrouwenhandel uit de taboesfeer halen. Door het gesprek open te gooien, kan hij in ieder geval nog een enigszins positieve draai geven aan alle gruwelijkheden die hij zoveel vrouwen heeft aangedaan.
Tekst: Carlijn Simons | Beeld: iStock
