Racisme in Nederland gaat veel verder dan lang werd aangenomen. Een gesprek over diversiteit, racisme en white privilege. Leila Aigbedion (28) is zorgmedewerker en daarnaast model en internationaal presentatrice van missverkiezingen. Ze maakt regelmatig racisme mee en haar broertje werd ten onrechte opgepakt.
Schoonmaakster
"Het gekke is: je went aan de afwijzing die voortkomt uit racisme. Dat mensen – ik werk in de zorg – niet door mij geholpen willen worden bijvoorbeeld, want ‘ik raak je niet aan, je bent vies’. Of dat familie van een patiënt een vraag heeft, maar naar mijn witte collega loopt om die te stellen. ‘O, ik dacht dat je de schoonmaakster was.’ Jarenlang heb ik dat soort opmerkingen weggewuift. O, it’s just one of those days, dacht ik. Niet omdat ik het niet erg vind, natuurlijk wel. Maar na zoveel jaar werd het bijna normaal dat ik harder moet werken om me te bewijzen. Soms op eieren moest lopen, met het idee van: ik moet het goed doen, ik kan geen fouten maken. Want als ik dat doe, is het wéér ‘die donkere’ die dat doet. Dat geeft extra druk, omdat ik dit niet alleen voor mezelf doe, maar ook voor de met name jonge zwarte mensen om me heen. Ik wil een voorbeeld voor ze zijn. Bij alles wat ik doe laten weten; als ik het kan, kan jij het ook. Maar jongeren moeten wel de realiteit kennen. Omdat ik een platform heb, op Facebook en Instagram, deel ik daar wat ik meemaak op het gebied van racisme. Wat ik, en zoveel mensen als ik, dagelijks meemaken is nu eíndelijk een onderwerp. Deze energie moeten we vasthouden."
"Niet gaan schreeuwen of schelden, maar echt communiceren. Oplossingen zoeken. Hoe krijgen we die gelijkwaardigheid? Hoe voorkomen we dat meer onschuldige zwarte mensen door de politie worden vermoord? Of überhaupt worden opgepakt, zoals mijn broertje. Hij is een paar jaar geleden thuis aangehouden. Er was een helikopter boven ons huis, politiebusjes, paarden in de straat… Zelfs een televisieploeg. Mijn broertje werd hardhandig afgevoerd. En mijn ouders moesten toekijken hoe hij door de politie werd geslagen. Na een paar uur werd hij vrijgelaten; hij leek op de verdachte die een paar straten verderop woonde. En dat was het dan. Op een brief van een hoge commissaris na, met excuses. Mijn broertje had niets gedaan, hè. Mensen denken dat misstanden bij de politie alleen in Amerika voorkomen. Maar helaas, ook in Nederland gebeurt dit vaker dan we denken. Mijn broertje is ten onrechte hardhandig afgevoerd. Echt toegetakeld. Ik snap dat hij geen vertrouwen meer heeft in de politie. Zelf kan ik sindsdien geen deurbel meer horen. Die zet ik het liefst uit. Ook al ben ik bij iemand anders. Ik ben meteen getriggerd, bang dat de politie op de stoep staat."
George Floyd
"Bij het kijken van het filmpje van George Floyd kwam er veel bij me boven; ik heb uren zitten huilen. Maar na een paar dagen kreeg ik ook hoop. Omdat we nu met elkaar in gesprek gaan. Ik sta daar ook heel erg voor open. Een paar dagen geleden sprak een witte man me aan in de supermarkt. Hij maakte me een compliment over mijn uiterlijk en vroeg wat ik vond van de demonstraties. Of ik was gegaan, en hoe ik over #blacklivesmatter dacht. Zijn interesse was oprecht, dus dan ga ik het gesprek wel aan. Maar ik vertelde hem ook dat hij zelf de verdieping op moet zoeken, door documentaires te kijken en bepaalde boeken te lezen. Ik vond het zo tof dat hij me aansprak. Veel witte mensen durven het gesprek nu niet aan te gaan, uit angst dat zwarte mensen boos worden. Waarom zou ik boos worden als iemand zijn best doet om te begrijpen dat systematisch racisme in Nederland nog steeds een probleem is. We doen hier wel altijd alsof we zo goed multicultureel bezig zijn, maar dat valt zo tegen. Je kan als land niet stellen dat je zo divers bent en meteen in de verdediging schieten als het woord ‘kleur’ of ‘racisme’ valt."
"Waarom mochten we hier jarenlang niet over praten? Dat is toch een teken dat Nederland juist niet divers is? Zwarte mensen hebben toch het recht om te zeggen: ‘Dit is niet oké!’ Om voor zichzelf op te komen. Het is niet oké als iemand verrast een opmerking maakt dat ik zo goed Nederlands spreek. De vraag: ‘Waar kom je vandaan?’ is ook irritant. Want ik kom gewoon uit Nederland, geboren en getogen. ‘Dat bedoel ik niet’, wordt er dan gezegd. Wat mensen willen weten, is waar mijn ouders oorspronkelijk vandaan komen, uit Nigeria en Liberia. Vraag dát dan, als je het echt wilt weten. Meestal voel ik wel aan of iemand oprecht is, of juist een discussie wil uitlokken. Ja hoor, ook nu, op social media. Maar het verschil is dat de witte mensen om me heen zich inmiddels zo verdiept hebben, dat ik die discussies gelukkig niet meer in mijn eentje aan hoef te gaan.”
Tekst: Agnes Hofman | Beeld: iStock
Bron: Agnes Hofman | Beeld: iStock
